People Are Crazy
Thiên Hạ Điên
Mấy chục năm trước, hầu như chúng ta đi đâu cũng nghe hoặc xem nhạc Việt Nam, phổ biến nhất là Paris by Night, gồm những bản xưa, nay đã trên 40- 50 năm. Gần đây, trong lúc các bản nhạc trước 30 tháng 4 năm 1975 ( một số bản "ướt át" tuy được gọi là "sến" nhưng “sến” theo nghĩa thân thương, không có tính cách miệt thị) được thịnh hành trở lại ở Việt Nam, mà đáng ngạc nhiên thay, trung tâm điểm của các chương trình bolero này lại là Vĩnh Long, một thành phố nhỏ vùng đồng bằng sông Cửu Long, quê hương của cải lương, chứ không phải Sài Gòn, quê hương của các phòng trà tân nhạc ngày xưa.
Đồng thời, cũng ngạc nhiên không kém, trong giới Việt kiều trẻ sinh ra và lớn lên, đi học ở Mỹ, tôi lại để ý thế hệ "millennial" này lại thích nghe nhạc ..."ruộng" (country music) của Mỹ. "Millennials" hay "millennial generation", hay "the Net Generation", hay Generation Y là những người trưởng thành lúc bắt đầu thế kỷ thứ 21, sinh ra chừng khoảng 1982-1994, sau generation X, hay nếu định nghĩa rộng hơn, sinh ra giữa 1976-2004. Họ lớn lên trong các tiến bộ vượt bực của truyền thông điện tử và mạng internet. Họ là một cộng đồng rất đa dạng về chủng tộc; rất rộng lượng, khoan dung về các sự khác biệt; rất được nuông chiều nên có khuynh hướng tự chiêm ngưỡng (narcissism), tuy họ không giàu có như thế hệ trước. Chúng ta sẽ bớt ngạc nhiên khi tìm hiểu một số lời country music để xem họ nói gì, suy nghĩ gì. Xem ra, không "nhà quê" như mình tưởng, và có vẻ lành mạnh hơn một số loại nhạc khác đang lôi cuốn tuổi trẻ thế giới. Triết lý bình dị, lạc quan, dí dõm có thể tìm thấy trong bài hát rất thành công sau đây do Bobby Braddock và Troy Jones viết, "bàn về ba điều mà ai cũng chấp nhận không tranh cãi được" (Chúa, Trời, hay Thượng Đế; bia, rượu; con người, "nhân tình thế thái"), được rất nhiều giải thưởng. Bài này do Billy Currington hát trên youtube từng được trên 52 triệu người xem.
https://www.youtube.com/watch?v=PKpQRjj_WbU&list=RDPKpQRjj_WbU&index=1
Người dịch chỉ muốn mời các bạn đọc nếm thử mùi vị của một hiện tượng văn hoá trong quê hương thứ hai của mình, sau khi suốt đời nghe các điệu nhạc buồn ...vời vợi của chúng ta.
Nếu đào sâu hơn, chắc phải nhờ các bạn trẻ, "rừng nào , cọp đó". Thế hệ già đọc những lời sau đây có thể thấy phảng phất đâu đây nét khí phách, sợ Trời Đất nhưng bi quan về nhân tình thế thái, lại chịu chơi hào sảng ngay cả trong tuổi già tìm thấy trong những bài hát ả đào của Nguyễn Công Trứ.
"People Are Crazy"
This old man and me
were at the bar and we
Were having us some beers
and swapping I-don't-cares
Talking politics,
blonde and red-head chicks
Old dogs and new tricks
and habits we ain't kicked
We talked about God's grace
and all the hell we raised
Then I heard the ol' man say,
"God is great, beer is good and people are crazy."
He said, "I fought two wars,
Been married and divorced."
What brings you to Ohio?
He said, "Damned if I know."
We talked an hour or two
About every girl we knew
What all we put 'em through
Like two old boys'll do
We pondered life and death
He lit a cigarette
He said, "These damn things'll kill me yet.
But God is great, beer is good and people are crazy."
Last call, it's 2 AM,
I said goodbye to him
I never talked to him again
Then one sunny day,
I saw the old man's face
Front page obituary,
he was a millionaire
he left his fortune to
some guy he barely knew,
his kids were mad as hell
But me, I'm doing well
And I dropped by today
to just say thanks and pray,
and I left a six-pack right there on his grave
and I said,
"God is great, beer is good, and people are crazy."
God is great, beer is good, and people are crazy.
God is great, beer is good, and people are crazy.
Thiên hạ điên
Ông già này cùng tôi
Ngồi quán bar
Nhâm nhi vài ly bia
Và trao đổi chuyện chẳng ra gì,
Bàn chính trị,
Gái tóc đỏ, tóc vàng,
Chuyện chó già học làm trò mới
Thói xấu mình chưa bỏ được đâu
Tụi tôi bàn về Ơn Chúa
và địa ngục chúng ta quậy nên
và tôi nghe ông già nói
"Chúa thì vĩ đại, bia thì ngon, người ta thì điên"
Ổng nói: Tôi đánh giặc hai lần,
Có vợ rồi ly dị"
Làm sao ông về ở Ohio?
Ông nói "Biết chết liền !"
Tụi tôi nói chuyện một hai giờ gì đó
Về mọi cô gái mình quen
Làm khổ các cô như thế nào
Kiểu hai chàng trai già thường tình thôi.
Tụi tôi bàn về sống và chết
Ông gìa thắp điếu thuốc
"Mấy thứ quỷ này sẽ giết tôi lúc nào đây"
"Chúa thì vĩ đại, bia thì ngon, người ta thì điên"
Đến giờ bar đóng cửa, 2 giờ sáng
Tôi chào ông tạm biệt
Không bao giờ gặp lại
Rồi một hôm nắng đẹp,
Tôi thấy hình ông già
Tin buồn đăng trang nhất,
Ông triệu phú vừa mất
Để gia tài cho một anh chàng cù bơ cù bất
Con ổng nổi điên lên
Nhưng tôi, tôi thật là hên
Và hôm nay tôi ghé thăm
Chỉ để cảm ơn và cầu nguyện,
và tôi để bịch bia sáu lon trên mộ ông già
và tôi nói:
"Chúa thì vĩ đại, bia thì ngon, người ta thì điên"
"Chúa thì vĩ đại, bia thì ngon, người ta thì điên"
"Chúa thì vĩ đại, bia thì ngon, người ta thì điên"
J. B. Ho dịch
Ngày cuối tháng 2 năm 2017
