"Ta muốn cưỡi cơn gió mạnh, đạp làn sóng dữ, chém cá tràng-kình ở Biển Đông, quét sạch bờ-cõi để cứu dân ra khỏi nơi đắm-đuối chứ không thèm bắt chước người đời cúi đầu, cong lưng làm tỳ-thiếp cho người ta"

** Triệu Thị Trinh **

 

Lá Thuộc Bài

 
Câu chuyện về chiếc lá-thuộc-bài gần như là truyền thuyết. Không ai biết chiếc lá đó hình dạng ra sao, màu sắc thế nào. Chỉ có những người tự đi tìm chiếc lá-thuộc-bài đó như trường hợp của trò Chuyên, trò Thiệt trong câu chuyện này là biết rõ. Nhưng tiếc thay, vẫn phải giữ im lặng và bí mật để cầu lấy sự linh nghiệm. Người viết câu chuyện này, trong thời gian còn là chú học trò bé nhỏ ( và chắc chắn là cũng có nhiều những cô chú học trò bé nhỏ đồng thời ) đã có đi tìm chiếc lá-thuộc-bài. Nhưng vẫn phải theo nguyên tắc chung là sự im lặng và bí mật. 
 
 
                                                            *** 
Cả lớp yên lặng, nín thở chăm chú theo dõi cây bút của thầy Điền rà dọc theo cuốn sổ điểm danh. Đây là giờ trả bài Học-thuộc-lòng và thầy Điền, đặc biệt, trong giờ này rất là nghiêm khắc. Thầy thường nhắc nhở với cả lớp :
            - Các trò phải nhớ cho kỹ lời Thầy. Đã là học thuộc lòng là học thuộc nằm lòng, không có một lý do gì mà ngập ngừng. Ngập ngừng là không thuộc lòng. Không thuộc lòng thì...alê, hấp
             Thầy chỉ tay về phía góc lớp, cạnh cửa ra vào. Nơi đó là chỗ “nghỉ chân” của mấy trò  không thuộc bài. Thầy nói : "A lê. Hấp " có nghĩa là nếu không thuộc bài thì cứ tự nhiên tới đó, đứng day mặt vào tường khoảng nửa tiếng. Hình phạt, dù hình thức không nặng nhẹ gì cho lắm, nhưng mà nặng là nặng cái hột vịt tròn vo nằm ở trong sổ điểm. Thầy Điền không nương  tay bao giờ. Con số O Thầy viết quả có nặng tay, lún cả giấy. Một phần bực bội trong người vì có trò lại dám không nghe lời Thầy mà học cho thuộc, đọc cho trơn. Một phần cho hả bớt cơn giận.
             Số O, đặc biệt, bao giờ cũng được viết bằng mực đỏ.         
Đầu năm, cái góc lớp vào giờ Học thuộc lòng… đông khách lắm. Có hôm đứng choáng cả cửa ra vào. Trò này nhìn ót trò kia. Không có phân biệt trai, gái như khi sắp hàng vào lớp, nam tả nữ hữu đàng hoàng.
Đã không thuộc bài thì phân biệt cái nỗi gì !. Đứng dồn vô góc tuốt luốt !
Đông quá thì liệu mà đứng để không đạp nhằm chân nhau. In ít thì còn dễ thở hơn. Trò nào cũng khét nắng hôi chua. Gặp khi trời nóng, đứng đông quá, chịu đời không thấu !
Thầy Điền buồn lắm, nhất là lúc nhìn đám học trò đứng chật cứng ở góc lớp, lấm la lấm lét nhìn về phía Thầy. Thầy ngao ngán khi nhìn những con số O đỏ chói chiếm gần nửa cột giấy mà chóng mặt nhức đầu muốn hoa cả mắt. Nhưng không thể nào hơn !. Thầy phải kiên quyết.
Lần hồi, tình trạng có vẻ...thoáng mát hơn.
Qua nửa năm học, cái góc lớp chỉ còn loe ngoe vài mống. Nhưng mà, phải công nhận, đáng nể nhất là trò Thiệt. Từ đầu năm cho tới giờ phút này, lần nào kêu lên trả bài Học-thuộc-lòng, trò cũng được tới “nghỉ chân” ở góc lớp không thiếu sót lần nào !. Riết rồi, tới giờ Học-thuộc-lòng, khi Thầy kêu tới tên Phạm Thiệt là y như học trò cả lớp đều không hẹn mà nhìn nhau lắc đầu le lưỡi.
Giờ thì cây bút Thầy đang rà dọc xuống, chầm chậm và ngừng lại .
- Phan Thành.
Cả lớp thở phào.. Thành là niềm tự hào của lớp, ít ra, là trong giờ Học-thuộc-lòng. Một cây trả bài đúng là thuộc nằm lòng như ý thầy Điền mong muốn. Mỗi lần kêu tới tên, hắn đứng lên chững chạc tự tin. Sau khi hai tay đưa cuốn vở cho Thầy chấm điểm viết, hắn quay mặt về phía lớp, vòng hai tay đứng ưỡn người, mắt thì nhắm tít lại. Và tiếng đọc bài rổn rảng, không vấp váp, không hề ngập ngừng dù bài dài hay ngắn. Dứt bài đọc, hắn mở bừng mắt, hai tay vẫn vòng trước ngực, đứng yên chờ đợi. Lần nào cũng thế, thầy Điền gật gù khoái chí, đưa trả cuốn vở cho hắn. Con số 10 màu xanh tươi tói, mập ú bên cạnh chữ “Giỏi” no tròn.
Thành từ tốn về lại chỗ ngồi trong ánh mắt nhìn thán phục của cả lớp.
Riêng có một ánh mắt nhìn chăm về phía thằng Thành, ngoài vẻ thán phục, còn có cả sự ao ước thèm thuồng không giấu diếm. Đó là trò Thiệt. Thật vậy, nó ao ước đến ngơ ngẩn thẫn thờ cái phút giây nhìn thấy thầy Điền gật gù khoái chí và khi đưa trả cuốn vở cho nó, có thêm con số 10 màu xanh mập ú. Nhưng đó chỉ là ước mơ với hoài chưa tới. Bởi vì, cứ mỗi lần Thầy kêu lên trả bài là tự nhiên nó thấy người bủn rủn, nhớ trước quên sau. Cố gắng cho lắm thì cũng chỉ được vài câu rồi bắt đầu khựng lại. Những dòng chữ rõ ràng hồi sáng còn đọc trơn tru, bây giờ đi lạc đâu mất không chịu về !. Một cảm giác vừa buồn vừa giận ngập òa trong lòng nó. Càng cố nhớ lại càng quên. Mặt mày nó nhăn nhó thảm hại.
Thầy Điền thì khẽ thở dài ngao ngán, đặt cuốn vở của nó qua một bên. Và nó, tự biết ý, lủi thủi đi về... góc lớp.
Cảnh đó đã trở thành quen thuộc đến độ nhàm chán.
Sáng nay, cây bút Thầy ngập ngừng ở tên Thiệt rồi không hiểu Thầy nghĩ thế  nào, cho qua. Và do đó, cái góc lớp sáng nay cũng lặng buồn vì  không có...khách.
 
 
Anh Chính bỏ cây cuốc xuống gốc Sung, hỏi :
- Sao buồn vậy, chú em ?
Thiệt vẫn cúi đầu ngồi yên, không trả lời. Mọi lần gặp anh Chính, nó rất vui vì tính anh rất khôi hài, hay quan tâm đến người khác. Anh nói chuyện có lớp lang tuồng tích nghe rất khoái. Nhưng lần này thì đúng như anh Chính hỏi, nó buồn thật. Vừa ôm một cái trứng vịt tròn lại phải đứng ở góc lớp làm sao mà vui cho được ! Anh Chính đến gần bên, quàng tay qua vai nó, cười :
- Hồi trước, có anh chàng Tấn Lực, cỡ bằng tuổi em đây, thường ngồi buồn xo một mình nhìn trời nhìn đất. Có người hỏi : “Sao buồn dữ vậy?”. Nó trả lời : “ Nhớ Mẹ “. Ừa, nhớ Mẹ là đúng rồi. Vì nó mồ côi mà !. Hồi này, thấy em cũng y dáng vậy, anh hỏi em, em không trả lời. Vậy là buồn hết cỡ rồi !. Người đời thường gọi cái buồn này là buồn câm nín .
Nếu như lần khác, nó sẽ cười vui vì ý nghĩ so sánh ngộ nghĩnh của anh Chính. Nhưng lần này thì nó cười không nổi. Tự nhiên nó lại giận lây cả anh Chính nữa. Hất tay anh ra, nó vùng vằng :
- Thôi mà anh ! Em đang buồn thiệt mà .
Anh Chính vẫn cười, thích thú cái hất tay bực bội và cái vẻ vùng vằng của nó :
- Thì anh có nói em vui hồi nào đâu ?
Rồi anh giả lơ nhìn mây trời, nói trỏng :
- Mà cũng đáng buồn thiệt chớ. Mỏi cẳng quá chừng chừng lại còn bắt người ta ăn hoài mấy cái trứng vịt ớn tận cổ, nuốt không vô.
Thằng Thiệt giật thót người, quay nhìn anh Chính, ngạc nhiên :
- Ủa, sao anh biết ?
Anh Chính nhìn nó, cười ngất :
- Ủa, biết là biết chớ sao. Hỏi kỳ thiệt. Tới gần em nghe mùi vịt không à. Cái trứng vừa rồi chắc bị ung….
Lại cười ngất. Thằng Thiệt chịu không nổi, vùng vằng dợm đứng dậy. Vội vàng, anh Chính nắm tay nó kéo xuống :
- Ậy, ậy. Đừng nóng chú em !. Ngồi xuống đây anh nói đôi lời tâm sự đã. Chuyện nhỏ mà, có khó khăn gì đâu. Ngồi xuống, ngồi xuống…
Thiệt ngồi xuống. Anh Chính như được đà, nói tiếp :
- Ngày xưa, có ông Lưu Bị ba lần hạ cố thảo lư đặng mời cho được Khổng Minh Gia Cát...
Đến đây, thằng Thiệt xua tay như đuổi tà :
- Thôi, thôi. Ông Lưu Bị chỉ có ba lần còn anh thì nói có chục lần hơn cái chuyện này rồi. Nghe riết bắt thuộc nằm lòng…
Tức thì anh Chính cười, vỗ mạnh vào vai nó :
- Vậy hả ?. Vậy là thuộc nằm lòng thiệt sao ?
Rồi anh hắng giọng, đứng thẳng người, giả làm tiếng nói của thầy Điền :
- Các trò phải nhớ cho kỹ lời Thầy. Đã là học thuộc lòng là học thuộc nằm lòng, không có một lý do gì mà ngập ngừng. Ngập ngừng là không thuộc lòng. Không thuộc lòng là a lê...hấp...
Thằng Thiệt sững sờ nhìn anh, hỏi :
- Ủa, sao anh biết ?
Anh Chính lại cười :
- Ủa, biết là biết chớ sao ! Hỏi kỳ thiệt.
Rồi anh ngồi ghé xuống bên nó, giọng nhỏ nhẹ :
- Nói thiệt với em nghe. Chắc em biết con Chuyên chớ ?. Hồi đó (lại hồi đó) nó còn bết bát hơn em nhiều !. Cái góc lớp em với nó giành nhau đứng muốn rụng cẳng.  Rồi bây giờ em thấy nó sao ?. Có phải là nó bảnh hơn em không ?. Cái góc lớp đó nó chê từ khuya rồi. Vậy mà sao em cứ bám đứng vô đó hoài vậy !
Con Chuyên là em của anh Chính, nó biết chớ. Hồi đó, con nhỏ này với nó thi đua đứng hoài ở góc lớp có sót buổi nào đâu !. Rồi chỉ thời gian sau con nhỏ bỏ nó hồi nào không hay. Bỏ cái góc lớp ra đi mà oanh liệt lắm, tưởng như là một phép lạ. Phải là một bước thấu trời. Con nhỏ lần hồi trở thành niềm tự hào của đám học trò bên nữ. Giờ học thuộc lòng nào nó cũng chiếm điểm ưu hạng. Đúng là đọc thuộc nằm lòng như ý thầy Điền mong. Cả lớp ai cũng lấy làm lạ và hết sức ngưỡng mộ. Thầy Điền thì khỏi phải nói. Thầy khen nó không tiếc lời. Những lần nghe nó trả bài học thuộc lòng, Thầy khoái chí lim dim đôi mắt, gật gù. Cả lớp học thì cứ nhìn sững. Tưởng nó là ai chớ đâu phải trò Chuyên của ngày nào, cứ đứng lì ở góc lớp, đuổi hoài không chịu đi !
Nay anh Chính tự nhiên nhắc tới con nhỏ Chuyên làm cho thằng Thiệt càng thêm buồn tủi. Nó nói :
- Nhưng bây giờ thì nó khác hồi đó rồi. Đâu có...
Anh Chính vội cướp lời :
- Thôi, chú em khỏi phải nhiều lời. Thì rõ ràng bây giờ nó đâu có như em nữa. Nó ở trên trời, em đứng dưới đất. Người ta gọi là một trời một vực đó.
Rồi anh ghé vào tai nó, nói nhỏ :
- Có khó gì đâu, em. Anh đây sẽ giúp em tận tình.
Thằng Thiệt ngạc nhiên, hỏi lại :
- Làm sao anh giúp được. Bộ anh học bài giùm em hả ?
Anh Chính không trả lời câu hỏi của nó, vẻ mặt anh trở nên nghiêm trọng :
- Chỉ cần em thành tâm và có niềm tin. Chỉ cần cái lá thuộc bài...
Thằng Thiệt ngơ ngẩn không biết anh Chính muốn nói gì. Trong khi đó anh vẫn nhìn vào tận đâu đâu, miệng lẩm bẩm :
- Phải. Chỉ cần tìm được cái lá thuộc bài là giúp đỡ chú em này được. Cái lá thuộc bài...
Nhìn vẻ mặt nghiêm trọng của anh Chính, thằng Thiệt đâm ra bối rối. Mọi ngày anh đâu có vậy ?. Giờ nhắc tới cái lá thuộc bài gì đó, thấy anh có vẻ khác lạ. Nó nhè nhẹ đẩy vai anh Chính
- Anh Chính. Anh Chính. Anh đang nói gì vậy ?. Lá thuộc bài gì hả ?
Anh Chính quay lại nhìn nó, vẫn giữ vẻ nghiêm trọng :
- Là cái lá giúp em sẽ học thuộc bài. Ngày đó, con Chuyên đã tìm được cái lá thuộc bài này. Bây giờ anh muốn giúp em, chỉ sợ là em không đủ lòng tin và không làm đúng lời chỉ dạy.
Nhìn điệu bộ và lời nói của anh Chính, thằng Thiệt thấy rờn rợn. Chuyện có vẻ thần bí. Nhưng nghĩ tới con Chuyên trong lòng nó tự nhiên thấy háo hức. Một ngày nào đó, nếu nó tìm được cái lá thuộc bài như lời anh Chính vừa nói, nó cũng đâu có thua gì con Chuyên nữa. Sẽ từ vực mà vượt bựt lên trời. Nó giựt tay anh Chính, hối thúc :
- Vậy thì anh dạy em đi. Con Chuyên nó làm được thì em đây cũng làm được mà.
Anh Chính cười có vẻ khoái chí. Vòng tay qua vai nó, anh nói :
- Chà, nói câu này nghe được quá à nghen. Phải, người ta làm được thì mình làm được. Không có chuyện gì khó, chỉ sợ lòng không bền. Anh sẽ dạy cho em “bí kíp”…
Thằng Thiệt ngạc nhiên, vội hỏi :
- Anh nói gì ghê vậy. Bí kíp là gì mà nghe lạ hoắc
Anh Chính có vẻ bực mình, hơi xẵng :
- Chú em này, sao mà hỏi nhiều quá chừng vậy ?. Bây giờ anh hỏi lại nè. Có muốn học đâu nhớ đó. Đọc câu trước nhớ liền câu sau không ?
Anh Chính nói “ đọc câu trước nhớ liền câu sau “ nghe sao mà “đã” quá. Thằng Thiệt hăng hái :
- Có chớ.
Anh Chính lại tiếp :
- Hỏi thêm câu này nữa. Câu này quan trọng nè. Em có lòng tin không ?
Thằng Thiệt trả lời không cần suy nghĩ :
- Có luôn !
Anh Chính có vẻ hài lòng :
- Vậy thì lắng nghe đây. Nghe cho kỹ. (Anh tằng hắng, lấy giọng ). Buổi sáng, em phải dậy thiệt sớm khi mà mặt trời chưa mọc, còn mù sương. Chỗ này quan trọng, em phải nhớ mà làm chớ để mặt trời lên rồi mới dậy thì vô phương. Dậy rồi, ra vườn bứt một cái lá. Lá nào cũng được, miễn lá còn đọng sương là tốt. Xong, đem vô ép trong cuốn vở mà em có bài đang học. Tiếp tới là ngồi đọc bài nhiều lần. Kỳ diệu lắm. Lúc đó em học tới đâu thuộc tới đó, ro ro.( Anh ghé vào tai nó, thì thầm ) Nhưng mà em phải hết sức bí mật, không tiết lộ cho ai biết. Nếu như có ai mà biết được thì coi như không “ép phê” gì nữa. À à, anh quên, không “ép phê” tức là không linh nghiệm nữa đó !
Gương mặt của thằng Thiệt cũng trở nên nghiêm trọng. Nó bị kích động mạnh vì những lời của anh Chính. Tìm cái lá thuộc bài như vậy thôi thì cũng dễ, khó gì. Nhưng mà kẹt một điều là làm sao mà dậy sớm cho được !. Nó là thằng ngủ mê ngủ muội thuở giờ. Sáng nào thức dậy mặt trời cũng đã lên cao. Có bữa chạy vắt giò không thôi trễ học. Chuyện này khó giải quyết dữ !.
Thấy thằng Thiệt mặt mày nhăn nhó ra chiều khó nghĩ, anh Chính hỏi thăm dò :
- Sao?. Nhắm được không ?. Nói đại đi. Ngó cái mặt chú mày sao anh nghi quá !. Thôi, bỏ đi. Coi như anh chưa nói gì...
Thằng Thiệt nhìn anh Chính, cười ngượng nghịu :
- Không phải vậy đâu anh ơi !. Em làm được mà. Nhưng có điều em...em... mê ngủ thuở giờ, làm sao mà dậy sớm cho được.
Anh Chính cười ngất :
- Tưởng chuyện gì chớ chuyện đó khó gì. Em quên chị Thơm của em rồi sao ?. Nhờ chỉ kêu giùm một tiếng cho em thức dậy là xong ngay.
Thằng Thiệt vẫn còn áy náy :
- Nhờ chỉ thì dễ rồi. Nhưng anh có dặn là phải giữ bí mật mà !
Anh Chính vỗ nhẹ hai tay vào nhau ngửa mặt kêu trời :
- Trời ơi là trời !. Cái thằng này !.Anh có biểu em phải nói rõ lý do kêu dậy sớm với chị Thơm đâu. Cứ nhờ chỉ kêu một tiếng xong rồi việc ai nấy lo. Chị lo cơm nước ra đồng, em lo chuyện đó. Không lẽ chỉ đi rình em làm gì sao. Cùng lắm thì cứ nói kêu dậy sớm để học bài, khỏe re...
Thằng Thiệt cười, mặt mày tươi tĩnh.
Hai anh em chia tay
 
Trên đường về, thằng Thiệt đi mà như chạy. Đầu óc nó đang mơ tới một ngày sẽ như thằng Thành, như con nhỏ Chuyên. Nó sẽ giã từ cái góc lớp một cách oanh liệt. Sẽ được thầy Điền khen ngợi hết lời. Được đám bạn nhìn ngó tha hồ thán phục. Rồi đây nữa, điểm 10 cũng phải lấy thúng mà đựng không hết.
Về tới nhà, thấy chị Thơm đang quét sân, nó nói liền :
- Chị Hai ơi ! Sáng mai chị kêu em dậy sớm nghe. Nhớ là kêu dậy thiệt sớm nghe chị.
Chị Thơm đang thu dọn đống lá, nghe nó nói, chị ngừng chổi ngạc nhiên hết sức :
- Cái thằng này !. Sao tự nhiên lại bắt chị kêu dậy sớm ?. Mà em dậy sớm làm gì ?. Dậy sớm đi ăn trộm hả ?
Thằng Thiệt vùng vằng, làm đúng bài bản anh Chính dặn :
- Thì kêu dậy sớm học bài mà...
Chị Thơm ngẩn người vì câu nói của nó. Vừa lúc đó, có tiếng tằng hắng ngoài cổng. Chị Thơm nhìn ra, thấy anh Chính đứng lấp ló sau hàng bông Cẩn. Thấy chị, anh nháy nháy mắt, tay chỉ chỉ về phía thằng Thiệt, đầu gật gật. Chị Thơm hiểu ý, cười vui vẻ, nói với thằng Thiệt :
- Thôi được rồi. Để chị kêu em dậy trước lúc mặt trời mọc.
 
Vần xong nồi cơm, Thơm đến giường của thằng Thiệt. Thấy nó nằm trùm mền kín mít, co quắp thiệt tội. Một thoáng ngần ngừ, rồi chị dứt khoát :
- Thiệt ơi !. Dậy đi em. Dậy đi, sáng rồi.
Thằng Thiệt trở mình ú ớ. Chị Thơm lay mạnh người nó :
-Dậy đi mà ! Mặt trời lên rồi đó
Mấy tiếng “ mặt trời lên rồi đó” có tác dụng liền. Thằng Thiệt bật ngồi dậy, ngơ ngác nhìn quanh. Nó dụi mắt cho tĩnh ngủ. Ngoài ánh sáng vàng vọt của cây đèn dầu, mọi vật vẫn còn mờ tối. Chị Thơm thấy vẻ hoảng hốt của nó, không nín được cười :
- Em làm gì vậy, Thiệt ?.  Chị kêu rồi đó nghen. Giờ thì chị lo xuống coi cơm nước. Dậy liền đi. Đừng có nằm lại rồi ngủ quên.
Thằng Thiệt vẫn còn đang ngái ngủ, muốn nằm xuống trùm mền ấm, rồi tới đâu thì tới. Nhưng rồi nó chợt nhớ sáng nay có giờ Học Thuộc Lòng và nhớ cái góc lớp quen thuộc tới nổi phát ghét. Nhớ lời anh Chính về cái lá-thuộc-bài hôm qua, rồi nhớ vẻ mặt hí hửng của con Chuyên...
Nó bước xuống giường, quơ vội cái áo ấm rồi ra vườn.
Cảnh vật im ắng chìm trong màn sương. Có tiếng dế gáy say sưa ở cuối sân vườn. Tiếng sột soạt của bầy chim trên cành ổi Sẻ. Tiếng sương rơi nhẹ, đều, quanh vườn. Nó bước tới khóm hoa thược-dược cành lá um tùm mà nó đã có ý ngắm sẵn từ chiều hôm qua. Chọn một cái lá nhỏ đầu ngọn còn đẫm sương đêm, nhẹ tay bứt lấy bỏ trên lòng bàn tay rồi khúm núm đi vào nhà, vẻ mặt có vẻ nghiêm trọng. Sau khi ép chiếc lá còn đẫm sương vào cuốn vở Học Thuộc Lòng như lời dặn dò của anh Chính, nó bắt đầu ngồi học. Trời sớm mơi không khí trong lành, mát lạnh làm cho đầu óc sảng khoái, trong người cảm thấy nhẹ nhàng thoải mái. Đọc đâu được vài lần, nó cảm thấy cái lá-thuộc-bài này linh nghiệm thiệt. Đọc đâu nhớ đó. Rõ ràng là chỉ đọc có mấy lần thôi mà nó thuộc ro. Gấp vở lại, nó nhắm mắt đọc thử. Thiệt là linh nghiệm. Không vấp váp, không bỏ sót chữ nào.. Trong lòng nó dậy lên niềm tin tưởng mãnh liệt.
Thời giờ để chờ đến sáng, chẳng biết làm gì, nó ngồi học mê mãi .       
 
 
Cây bút của thầy Điền lại rà dọc xuống cuốn sổ điểm trong khi cả lớp nín thở chờ đợi. Rồi !. Đầu bút ngừng lại, đắn đo nhịp nhịp vài cái nhẹ. Cuối cùng, Thầy hắng giọng, kêu :
- Phạm Thiệt…
Không phải kêu tên mình mà cả lớp, trò nào cũng giật thót người. Rồi sau đó, cùng lén nhìn về phía trò Thiệt với ánh nhìn ái ngại. Riêng thằng Thiệt thì nó đã chờ đợi cái giây phút này lâu lắm rồi. Khi nghe kêu đến tên mình, nó cầm lấy cuốn vở đứng lên một cách mạnh dạn. Những bước chân vững, mạnh, không mau, không chậm. Gương mặt có vẻ bình thản và tự tin.
Đầu tiên là thầy Điền thoáng ngạc nhiên. Mắt chăm chú theo dõi từng cử chỉ khác lạ của thằng Thiệt nhưng tay thì vẫn theo thói quen, Thầy bỏ cây bút xanh cầm cây bút đỏ. Chắc chắn là cây bút đỏ này, chớ không có cây màu mè nào khác, sẽ vo tròn một con số O lún giấy.
Cả lớp xì sầm bàn tán rồi nhìn nhau dò hỏi. Thằng Thiệt vẫn giữ vẻ dáng tự tin, hai tay trao cuốn vở cho thầy Điền rồi quay xuống phía lớp. Nó bắt chước y điệu bộ của thằng Thành, hai tay vòng trước ngực, mắt nhắm tít và giọng đọc bắt đầu…
Ý trời đất ơi ! Dông bão có làm sập trường cũng không bằng cái cảnh động trời dậy đất xảy ra trước mặt. Cái giọng đọc bài rổn rảng của thằng Thiệt từ đầu cho tới cuối bài trơn tru liền lặn, không vấp váp, không bỏ sót một chữ nào.
Hết bài đọc, thằng Thiệt mở choàng mắt, vẫn vòng hai tay chờ đợi.
Thầy Điền trố mắt nhìn sững nó, vẻ ngạc nhiên không cần giấu diếm. Cặp kính cuả Thầy trễ nặng gần muốn rớt xuống mặt bàn mà Thầy cũng cứ để mặc. Cả lớp thì im lìm không một tiếng động. Khoảng thời gian im lặng kéo dài cho tới lúc thầy Điền thoáng giật mình buộc miệng một tiếng “Giỏi”. Tay Thầy lanh lẹ ghi con số 10 to tướng. Con số 10 màu đỏ chói thay vì màu xanh như thường lệ. Cả lớp, như con nước vỡ bờ, ồn ào náo động như cái chợ vỡ.
Thằng Thiệt sung sướng đến run cả người, nhận cuốn vở từ tay Thầy. Con số 10 no đầy đỏ chói làm cho nó muốn xây xẩm. Những bước chân nhẹ hẫng trong tiếng ồn ào và những ánh mắt nhìn ngạc nhiên thán phục của cả lớp.        
 
 
Chị Thơm để chén chè đậu ván nước bốc khói nghi ngút lên bàn, trước mặt anh Chính.
- Chén chè này là để cám ơn anh đã giúp em Thiệt.
Anh Chính mát lòng mát dạ, vui quá chừng. Không phải vì cái chuyện giúp thằng Thiệt mà là vì chén chè được chính tay người đẹp mang tới mời mọc tận tay. Đi hết làng trên xóm dưới thiệt khó có cô gái nào qua mặt được cô Thơm về cái nết dịu dàng hiền hậu. Lại siêng năng cần mẫn, giỏi việc nhà, việc đồng áng. Nói năng thì dám ngọt hơn chén chè này nữa chớ phải chơi. Anh Chính ưng bụng từ lâu.
Nói cho cùng, chị Thơm cũng có cảm tình với anh Chính. Bởi thấy anh ăn nói thông kim bác cổ. Bụng dạ thánh hiền. Anh hay quan tâm và giúp đỡ mọi người đâu có hề nghĩ tới chuyện đền ơn đáp nghĩa. Chén chè này tuy gọi là đền ơn nhưng thiệt ra trong bụng có ý tứ kín đáo hơn. Chị muốn gặp anh Chính. Gặp để mà gặp vậy thôi chớ đâu có chuyện gì để nói.
Anh Chính cũng có ý nghĩ vậy. Được nhắn, anh mừng quá, bỏ ngang công việc tới liền. Chén chè ơn nghĩa của chị Thơm làm anh ngượng ngịu :
- Chuyện nhỏ mà, cô Thơm. Cô làm vầy tui thấy ngượng quá!
Chị Thơm nhìn cái mặt đỏ rần của anh Chính, cười :
- Tại vì anh nghĩ là nó nhỏ chớ thiệt ra là chuyện lớn đó anh. Thằng Thiệt thuở giờ mê ăn mê ngủ chớ có đâu như bây giờ, siêng năng cần mẫn. Ba em, ổng khen anh hoài…
Được lời như cởi tấm lòng. Anh Chính trở nên mạnh dạn, hoạt bát :
- Chuyện nhỏ mà, cô Thơm. Thiệt tình mà nói, khi Cô mở lời nhờ cậy chuyện giúp đỡ em Thiệt, tui cũng đã bàn tính trong bụng rồi. Nó mê ngủ thì mình tính chuyện cho nó hết mê ngủ. Nó không có lòng tự tin thì mình tạo cho nó niềm tin. Cái này thuộc về tâm lý mà cô Thơm. Với lại, khi con người đã có lòng tin rồi thì đâu có việc gì là khó khăn.
Rồi anh cười thoải mái, nói tiếp :
- Với lại cô Thơm tính coi. Dậy sớm quá chừng, thời gian còn lại để chờ giờ đi học thì làm gì hơn là học bài. Đọc tới, đọc lui như tụng kinh thì cái bài học thuộc lòng ngắn củn đó có khó gì đâu mà không thuộc.
Chị Thơm phục anh Chính về chuyện thằng Thiệt từ lâu. Nay nghe anh nói áp dụng phương pháp tâm lý gì gì đó, rồi nghe anh phân tích ngọn ngành hợp lý  mới thấy anh tuy là chân lấm tay bùn, nhưng vượt trội hơn người. Chị có cảm giác yên tâm và tin tưởng ở người bạn trai này. Cầm chén chè lên, chị dịu dàng :
- Thôi, anh Chính ăn đi. Để nguội mất ngon.
Rồi nhìn anh, mỉm cười ranh mãnh
- Hồi nãy anh nói phương pháp tâm lý gì đó.Vậy chớ, em hỏi anh Chính, anh có lòng tin không ?
Anh Chính đang cầm chén chè, nghe hỏi, hơi khựng người một thoáng. Rồi khi anh nhìn thấy nụ cười của Thơm, thấy ánh mắt nhìn anh kín đáo, dịu dàng. Anh cười, đáp lại
- Sao cô Thơm lại còn hỏi ? Ăn chén chè ngọt đây rồi, tui có lòng tin dữ lắm chớ...
 
Trần Huy Sao