: Tác Giả: Nhất Uyên Phạm Trọng Chánh chuyển-ngữ; Được viết: 29 Tháng tám 2019

Sử Thi Odyssée (Bài 7) - Thi Hào Homère

THI CA KHÚC VII

CHIÊU HỒ̀N NGƯỜI CHẾT

TÓM LƯỢC: Nghe lời tiên nữ Phù Lê, Uy Lĩnh và các bạn vượt Đại Dương đến xứ Sim Mê Liên, nơi cửa vào cõi Âm của Thần Dạ Đài. Uy Lĩnh dâng lễ vật, cắt cổ hai con vật hy sinh cừu trắng, dê đen lấy máu tế các vong hồn. Trước tiên hồn Anh Phê Nô hiện đến xin lễ an táng,. Sau đó hồn tiên tri Tinh Thế báo trước các biến cố sắp đến. Tiếp đến Uy Lĩnh gặp hồn mẹ cho biết tin quê An Thạch. Gặp hồn các giai nhân Tyro, Antiope, Alomène, Epicaste, Chloris, Léda, Ariane..

Vua An Chính Vương và triều đình muốn nghe tiếp, Uy Lĩnh kể chuyện gặp hồn các anh hùng đã mất : An Gia Đại Vương (Agememnon) An Sinh (Achille) An Bắc (Ajax).. Tả cảnh địa ngục với Minos, Tityos, Tantale, Sisyphe, Héraclès.. Sau đó Uy Lĩnh lên thuyền trở về.

Buồm căng ngọn gió ra khơi, 2321

Người đi để lại một trời mộng mơ.

Phù Lê tay vẫy trên bờ,

Đưa chàng đến cõi hư vô hãi hùng.

Lênh đênh thổi ngọn gió bồng,

Con thuyền lướt sóng biển hồng hoàng hôn.

Thuyền đi đến biển tận cùng,

Đại Dương trôi chảy bao quanh đất liền.

Đến đây xứ Sim Mê Liên,(Cimmériens)*

Ngày đêm bao phủ bóng sương mịt mù. 2330

Mặt trời khuất bóng thiên thu,

Nơi đây tử khí âm u nặng nề.

Đoàn người đổ bộ lên bờ,

Đến cửa Âm Phủ, Phù Lê dặn dò.

Mang theo vật tế cừu, dê,

Bước vào đền đá Cung Mê tế hồn.

Rút gươm đào hố trước sân,

Hố đầu đổ sữa, mật ong thơm vàng.

Hố giữa chàng rót rượu vang,

Hố sau rót nước pha cùng bột năng. 2340

Đốt lên ngọn lửa bập bùng,

Uy Lĩnh đứng trước lâm râm khẩn cầu.

Vong hồn người chết bỗng đâu,

Bốn phương về đến bên cầu sông Mê.

Nhờ hai bạn giữ cừu dê,

Uy Lĩnh rút ngọn lưỡi lê bên mình.

Tế hồn thọc huyết vật sinh,

Hứng trong bồn đá, một dòng máu đen.

Vong hồn người chết về bên,

Trẻ, già, trai, gái bên đền nhấp nhô. 2350

Đây hồn trinh nữ bơ vơ,

Đây hồn tử sĩ mịt mờ gió Đông.

Vầng trăng dõi bóng ngựa hồng,

Kiếm cung đẫm máu chiến trường về đây.

Dục hai bạn lột da dày,

Thui trên ngọn lửa bếp quay tế thần.

Thần Dạ Đài, Bạch Lê Phong,(Hadès, Perséphone)

Thả từng hồn một trước đền hưởng sinh.

Uống máu nóng kể sự tình,

Anh Phê Nô bỗng bên đình bước ra.(Elphénor) 2360

Chàng trai mới chết hôm qua,

Xác chưa hỏa táng bên nhà còn đây.

Huyệt chưa đào, mộ chưa xây,

Việc đà khẩn cấp, bước ngay xuống thuyền.

Uy Lĩnh đẫm lệ bàng hoàng,

Tim chàng se thắt hỏi han ân cần :

Anh Phê Nô đi chân không,

Mà sao đến sớm hơn thuyền của ta.

Sương mù trắng nước bao la,

Trăng sao chẳng thấy, sao qua biển trời ? 2370

Chàng trai cất tiếng đáp lời :

Hỡi vua Uy Lĩnh sáng ngời chiến công,

Cháu con Thần Dớt giống dòng,

Con vua Lã Đạt anh hùng quang minh.

Hôm kia tiệc rượu linh đình,

Uống nhiều quên hết, sự tình say sưa.

Ngủ trên sân thượng Phù Lê,

Sáng ngày quên cả lối về xuống thang.

Té từ mái nóc sảnh đường,

Hồn lìa khỏi xác, còn thương cõi về. 2380

Ngày mai về đảo Bồng Lê,

Cúi xin chủ tướng bộn bề chớ quên,

Lễ nghi tiễn biệt cất chôn,

Xây cho bia mộ bên thềm biển Lam.

Chôn theo kỷ vật giáo gươm,

Đơn sơ phẩm vật nhớ thương một người.

Lặng nghe Uy Lĩnh tiếp lời :

Những điều người dặn ta thời chẳng sai,

Đủ điều nghi lễ biệt ly.

Mĩm cười hồn thoát biến đi tàn dần. 2390

Bên đền bỗng chợt hiện lên

An Chi Lệ bóng mẹ hiền về đây,(Anticlée)

Uy Lĩnh nức nở cầm tay,

Trái tim se thắt như ngày ra đi,

Mười năm khoát áo chinh y,

Mẹ đà khuất bóng, nói gì nhớ thương.

Bồi hồi toan kể quê hương,

Thương thương nhớ nhớ đoạn trường chia ly.

Tiên sinh Tinh Thế , tiên tri,

Hốt vàng hiện đến cầm tay tiếp lời : 2400

Uy Lĩnh ngàn chiến công đi !

Con vua Lã Đạt nối đời vẻ vang.

Cháu con Thần Dớt giống dòng,

Thành Troa mưu trí lẫy lừng ngàn năm.

Vui chi người xuống cõi âm,

Tạm xa ánh sáng dương trần vì đâu ?

Vì ta người muốn khẩn cầu,

Biết tương lai, biết ra sao phận mình.

Tránh xa bồn máu cúng hồn,

Cất đi kia ngọn gươm trần nhọn kia. 2410

Để ta uống máu no nê,

Rồi ta sẽ kể tỉ tê việc trần,

Điều tiên tri người chờ mong,

Đó là duyên cớ người cần đến ta.

Cất gươm Uy Lĩnh tránh xa,

Tiên tri uống máu rồi thưa đôi lời :

Uy Lĩnh trí dũng tuyệt vời,

Nẻo về quê cũ nay người muốn đi,

Chẳng đường thông suốt êm chi,

Còn nhiều cay đắng, nói gì gian nan. 2420

Còn nhiều nguy hiểm vô vàn,

Có thần ngăn cản bước đường hương quan.

Cũng vì nỗi hận Hải Long,

Giận con mù mắt, nỗi hờn thiên thu.

Nổi cơn giông bão trả thù,

Đắm thuyền, động đất giam tù đảo hoang.

Có Thần ghét, có Thần thương,

Thần thương che chỡ bước đường gian nan.

Dù cho tai biến khôn lường,

Tắc cùng rồi sẽ có đường ra thông. 2430

Đến Tri Đăng đảo Bò Thần,(Trident)

Nhớ vòng quanh đảo, đá ngầm sóng to.

Còn như bó buộc phải vô,

Thái DươngThần đảo thịt bò chớ ăn.

Nếu ai ăn thịt bò thần,

Thuyền đen sẽ đắm, tử vong biển ngàn.

Số người còn bị giam cầm,

Đào hoa vương một mối tình thiên thu.

Thanh xuân bất từ tình tù,

Thần Thiên Đình giải lưới mầu yêu đương. 2440

Đưa đường về chốn quê hương,

Vợ người chung thủy sớm hôm chờ chồng.

Con người khôn lớn kiên cường,

Người về đối mặt một phường kiêu quân,

Tranh nhau toan tính cầu hôn,

Ngai vàng, danh tước, gia trang chia phần.

Nhưng người sẽ thắng dẹp xong,

Ngôi vàng giữ vững lưu truyền trị dân.

Khi về nhớ tế Hải Long,

Dê cừu phẩm vật giải cơn oán thù. 2450

Nói rồi hồn phách từ từ,

Biến đi về cõi âm u nghìn trùng.

Chàng còn lặng lẽ trầm ngâm,

Mẹ chàng đã đến bên bồn máu đen.

Uống xong máu nóng hỏi han:

Vì đâu con ở trần gian đến tìm,

Âm dương xa cách vô vàn,

Đại Dương xanh thẳm muôn ngàn sóng xô.

Sương mù giăng kín hải hồ,

Không thuyền vững chắc, chẳng vô được nào. 2460

Từ khi chiến trận thành Troa,

Gian nan trên ngọn sóng đào tha hương.

Chưa nhìn An Thạch thân thương,

Chưa về con dại, vợ hiền đợi mong.

Mẹ ơi ! Đau xót vô cùng,

Tháng ngày phiêu bạt quê hương mong chờ,

Bao năm xa cách biển bờ,

Bao năm chiến trận lòng chờ chẳng nguôi.

Dạ Đài, con đến mẹ ơi,

Tiên sinh Tinh Thế cầu lời tiên tri. 2470

Thành Troa từ buổi ra đi,

Biển khơi vượt sóng từ ly lên đường.

Theo An Gia Vương đến chiến trường,

Mười năm xương trắng máu hồng tiến công.

Nào hay mẹ đã từ trần,

Trầm kha hay bệnh dịch thần mẹ đi ?

Vì đâu mẹ đã lìa đời,

Hay Đạt Thế Mỹ bên trời bắn cung.(Artémis)*

Mũi tên Thần nữ dứt tình,

Mẹ về Địa phủ mênh mông xa vời. 2480

Quê hương từ ấy mẹ đi,

Con thơ còn có đùa chơi bên nhà,

Vợ con chung thủy hay là..

Tái hôn vì tháng ngày qua đợi chờ ?

Cha con sức khỏe ra sao ?

Tuổi cao sức yếu, đớn đau tuổi già ?

Chàng còn thương nhớ vô bờ,

Mẹ đà vội đáp, lời mơ dịu dàng :

Con ơi, nàng vẫn kiên trung,

Trái tim trinh tiết sớm hôm đợi chờ. 2490

Thở than thương nhớ canh khuya,

Nhỏ dòng nước mắt, sớm trưa tuổi buồn.

Nuôi Thế Viễn Mạc lớn khôn,

Đợi con tài trí giữ tròn giang san.

Tháng ngày dạy dỗ hoàng nam,

Kẻ mời người rước, tôn vinh giống dòng.

Cha con hưu dưỡng bên đồng,

Ít khi về với thị thành phồn hoa.

An tâm vui với tuổi già,

Sức tàn, gối đẹp giường hoa chẳng màng. 2500

Giữa nhà lò sưởi người nằm,

Kẻ hầu chăm sóc một lòng sớm hôm.

Áo thô giản dị sức mòn,

Hạ tàn thu tới, bên thềm lá rơi.

Lá vàng che phủ lối người,

Lòng già như lá tơi bời chờ con.

Chờ con trở lại đoàn viên,

Là người nhắm mắt chẳng phiền muộn chi.

Tưởng rằng cha sớm ra đi,

Ngờ đâu mẹ đã từ ly xa người. 2510

Ra đi từ giả cõi đời,

Cung tên Thần nữ con ơi chẳng hề.*

Chẳng đau đớn, chẳng hôn mê,

Mà vì nỗi nhớ vô bờ thương con.

Con ơi lòng mẹ héo mòn,

Lụn tàn như bấc, dịu dàng mật thơm.

Chàng choàng vai mẹ muốn ôm,

Ba lần bóng mẹ bay luồng qua tay.

Như sương khói, như mây bay,

Trái tim se thắt, từ ly lệ nhoà. 2520

Nỗi lòng đau đớn thiết tha:

Mẹ ơi ! Sao mẹ nỡ lìa tình con ?

Lòng con khao khát được hôn,

Mẹ hiền như thuở mẹ còn ngày xưa.

Khẩn cầu Diêm Chúa cho ta,

Được ôm hôn mẹ cho vừa nhớ thương.

Khẩn cầu thần Bạch Lê Phong,

Cho hồn mẹ được khỏi buồn đớn đau.

Dịu dàng hồn mẹ ngọt ngào :

Con ta mưu lược trí cao hơn người. 2530

Bạch Lê Phong chẳng hề sai,

Luật cho người chết chẳng ai thoát nào !

Hồn lìa khỏi xác bay cao,

Chẳng gân, chẳng cốt giữ nào thịt xương.

Khi thần lực đã lụn tàn,

Linh hồn bay bổng nhẹ nhàng vào mê.

Con ơi, mau hãy trở về,

Trần gian ánh sáng, lòng quê đợi chờ.

Con nghe lời mẹ dặn dò,

Mẹ xin từ biệt, thôi giờ mẹ đi ! 2540

Nói rồi hồn tựa lưu ly,

Mờ mờ nhân ảnh, vụt bay nhẹ nhàng.

Tiếp theo hồn phách các nàng,

Bạch Lê Phong gửi đến đền hưởng sinh.

Hồn mệnh phụ, hồn công nương,

Quây quần tranh uống bên bồn máu đen.

Rút gươm ngăn bước tranh giành,

Uy Lĩnh đứng hỏi từng nàng họ tên.

Hồn Thy Lộ đến trước tiên,(Tyro)

Vốn dòng quý phái vợ hiền Kề Thê.(Créthée) 2550

Là nương tử Sa Môn Nê(Salmonée)*

Ê-Ôn sính lễ cưới về cho con,

Một hôm dạo bước bên sông,

E Ni Bê nước êm dòng sông xanh,(Enipée)

Một dòng sông đẹp thế gian,

Mơ màng sóng nước, trăng tàn thuyền trôi.

Bổng Thần hiện tự đỉnh trời,

Cướp nàng dậy đất, sóng sôi cuộn dòng.

Dâng mây che đỉnh Thiên Sơn,

Che cơn dục vọng mắt nhìn thần tiên. 2560

Cỡi dây trinh nữ cho nàng,

Lửa tình bùng cháy, mơ màng giấc xuân,

Sau khi say giấc Vu sơn.

Cầm tay mơn trớn duyên tròn phượng loan :

Sướng vui này cuộc hợp hoan,

Sẽ sinh nàng những đứa con thiên tài.

Nuôi con dưỡng dục tháng ngày,

Bằng bầu sữa mẹ, bằng lời yêu thương.

Ta đây Thần Hải Long Vương,

Thần gây động đất bão giông cõi trần. 2570

Đây là bí mật ngàn năm,

Dấu đi, nàng đã ăn nằm với ta.

Nhớ rằng con Thần sinh ra.

Nói rồi sóng ngựa đi qua biển trời.

Hoài thai chín tháng sinh đôi,

Con Pê Ly Án, con thời Nê Lê.(Pélias.Nélée)*

Lớn lên tài trí mọi bề,

Tận trung giúp Dớt, đi về công lao.

Uy quyền thế lực biết bao

Anh, Y Ôn Cốt đất giàu cừu dê,(Iolcos) 2580

Phy Lô, em dựng thành quê,(Pylos)

Nàng còn sinh với Kề Thê ba chàng.

Anh Song, Phê Thiết, My Thông,(Éson, Pérès, Amythaon)

Giỏi nghề chiến trận đấu trường chiến xa.

Đến nàng An Thy ba hoa,(Antiope)

Nương tử A Sô Bốt vốn nhà trâm anh.(Asopos)

Đẹp xinh mê cả thánh thần,

Ngủ trong tay Dớt, sinh thành hai trai.

Âm Phong, Dê Thốt trai tài, (Amphion, Zéthos)

Thành xây bảy cổng, lâu đài, lầu canh. 2590

Thành Thép nổi tiếng lừng danh,(Thèbes)

Công trình rộng lớn, ngàn năm hùng cường.

Rồi đến nàng Anh Ni Liên,(Alcmène)

Âm Phi Ông cưới sinh con anh hùng.(Amphion)

Thần Dớt giả dạng làm chồng,

Sinh Hùng Anh Kiệt tiếng danh vang lừng.(Héraclès)

Trái tim sư tử lưu truyền,

Nàng Mê Gia Vệ theo bên về cùng.(Mégaré)

Nương tử con vua Kỳ Ông,(Créon)

Vợ Hùng Anh Kiệt chiến công can trường. 2600

Đến Anh Phi Cát đẹp xinh,(Epicaste)

Sinh con Hổ Điệp tiếng danh để đời.(Oedipe)*

Giết cha lấy mẹ cướp ngôi,

Làm vua thành Thép là người loạn luân.

Tiếng ô nhục đến cõi thần,

Luật trời trừng trị mang thân khốn cùng.

Mẹ treo cổ nơi đỉnh trần,

Hồn về Diêm phủ giam tầng ngục sâu.

Con về Địa ngục vạc dầu,

Trói trong xích sắt, quay đều bánh xe. 2610

Đến Điểm Bích, vợ Nê Lê,(Chloris, Nélée)

Ngày xưa sắc đẹp say mê cõi trần.

Là gái út Âm Phi Ông.

Ố́c Cô Mai trị một vùng bồng lai.(Orchomène)

Phy Lô hoàng hậu hoài thai,(Pylos)

Sinh con dũng tướng anh tài lừng danh.

Ninh Vương, Công Tuấn, Chính Miên,(Nestor, Chromios, Périclymène)

Ban Cơ công chúa như tiên giáng trần.(Péro)

Vương tôn công tử đua tranh,

Cầu hôn công chúa, đem quân tranh tài. 2620

Vua Nê Lê gả cho ai ?

Thành Y Phi Lĩnh, Phi Lai mang về.(Iphiclès, Pylacé)

Cuộc tranh gian khổ ê chề,

Thánh thần bên địch, bốn bề cản ngăn,

Cuối cùng cũng hạ được thành,

Ý Thần Vương Dớt giúp công chọn người.

Đến Lê Đa, sinh hai trai,(Léda)

Vợ Tinh Đa, một giống nòi hùng anh..(Tyndare)

Cát Tô khuất phục ngựa rừng,(Castor)*

Phổ Lịch võ sĩ ai cùng dám tranh.(Pollux) 2630

Công khai phá, đất mầu xanh,

Giúp công Thần Dớt trở thành thần tiên.

Chết thành sao sáng đêm đen,

Hiện ra để báo bão đang tan dần.

Uy Lĩnh còn gặp Mỵ An,(Ariane)

Con Vua Mi Nốt, yêu chàng Tề Khuê.(Minos, Thésée)

Cuộn dây chỉ lối Cung Mê *

Thắng xong quái vật cùng về Nhã Kinh.(Athènes)

Chàng còn được gặp Ly Minh,(Clymène)

Gặp Âu Chi Phượng đảo điên bán chồng.(Eriphyle) 2640

Bán chồng bằng giá nghìn vàng,

Tội đà trừng trị dưới ngàn ngục sâu.

Tàn đêm hồn thoát đi mau,

Bao hồn mệnh phụ thể nào kể xong.

Trở về thuyền đậu bên sông,

Lửa tàn, đền vắng mênh mông con thuyền.

Chuyện lòng những nỗi gian truân,

Mà Uy Lĩnh gặp trên đường về quê,

Mọi người chăm chú lắng nghe,

Ly kỳ xúc động say mê lòng người. 2650

Chuyện vừa kể một ngày dài,

Chàng còn muốn nghỉ ngày mai lên đường.

An Thái Hoàng hậu tỏ lòng :

Hỡi vua Uy Lĩnh anh hùng thế gian,

Trải bao nguy hiểm gian nan,

Thông minh tài trí sử vàng khắc ghi.

Mời ngài ở lại thêm ngày,

Kể cho hết nốt gian nguy trên đường.

Đợi mong cả một triều đình.

Nức lòng chờ đợi kể xong chuyện người. 2660

Thật là vinh dự chúng tôi,

Được nghe chuyện kể một đời gian truân.

Anh Thụy Công lão anh hùng,(Echénéos)

Đứng lên cảm tạ run run tiếp lời:

Anh hùng Uy Lĩnh bạn ơi!

Hoàng hậu nói thế, ngài thời kể thêm.

Chúng tôi khao khát còn thèm,

Lời ngài kể chuyện ấm âm ngọt ngào.

Ý Vua An Chính ra sao,

Xin ngài phán quyết truyền trao một lời. 2670

Vua An Chính Vương tiếp lời :

Ý Hoàng hậu thế, ngài thời nghe theo,

Chúng tôi khao khát bấy nhiêu,

Kể cho hết chuyện phiêu lưu hải hùng.

Bạn chèo đã chọn sẵn sàng,

Ngày mai ngài cứ xuống thuyền ngủ say,

Thuyền về An Thạch một ngày,

Đường đi quen thuộc từ đây khó gì.

Vội vàng Uy Lĩnh tiếp lời :

Nhà vua dạy thế, tôi thời xin vâng. 2680

Vua An Chính Vương hùng cường,

Vinh quang cao cả sáng danh loài người.

Tạ lòng ngài tiếp đãi tôi,

Muốn lưu tôi lại xứ ngài một năm,

Tiệc mời, quà tặng ân cần,

Tôi lòng náo nức, chờ trong quê nhà.

Hai mươi năm trải nắng mưa,

Vợ trông, con đợi, triều chưa vững vàng.

Nhà vua tiếp lấy lời chàng :

Hỡi ngài Uy Lĩnh anh hùng lừng danh. 2690

Là người trung chính liệt oanh,

Khắc ghi muôn thuở, tấm lòng anh minh.

Sợ gì lũ kiến bầy ong,

Triều nghi rồi sẽ thong dong vững bền.

Lời ngài thông thái lạ lùng,

Càng nghe, càng khát khao lòng muốn nghe.

Đêm nay chẳng ai muốn về,

Tàn đêm thức trắng tỉ tê chuyện Ngài.

Bình minh hồng nắng ban mai,

Tiễn ngài ra bến, ngày dài ngủ ngon. 2700

Uy Lĩnh bày tỏ cảm ơn:

Tâu vua An Chính Đại Vương anh hùng,

Có thời gian kể dài dòng,

Có thời gian để ngủ tròn giấc mê,

Nay ngài còn muốn lắng nghe,

Tôi xin tiếp nối chuyến vừa kể xong.

Uy Lĩnh cất giọng trầm hùng,

Kể thêm những chuyện lạ lùng thế gian:

Khi đoàn mệnh phụ đã tan,

Bạch Lê Phong xuống lệnh truyền về âm. 2710

Gặp hồn An Gia Đại Vương,

Anh hùng lừng lẫy trầm ngâm mắt buồn.

Theo sau dũng tướng trung thành,

Phục binh Âu Thích giao tranh chết cùng.(Égistre)

Nhận ra tôi chẳng ngại ngùng,

Sau khi ngài uống xong dòng máu đen.

Mắt mờ ngài đẩm lệ buồn,

Kêu lên một tiếng đau thương vui mừng.

Khát khao cùng muốn ôm hôn,

Than ôi tay nắm, chỉ còn khói sương. 2720

Lòng tôi đau xót khôn lường,

Hỏi thăm lòng luống đau thương bồi hồi.

Vinh quang An Trích ngài ơi,

An Gia thống lĩnh anh tài liệt oanh.

Đã không chết giữa trận tiền,

Vì đâu mà chết trên đường quang vinh ?

Phải chăng thần Hải Long Vương,

Bão dâng đánh đắm chiến thuyền ngài chăng ?

Hay là trong trận tiến công,

Cướp lương thua trận trên đường về quê ? 2730

Giao tranh thất kế sa cơ,

Đường tên, mũi đạn ai ngờ hay chăng ?

An Gia Vương trả lời rằng :

Hỡi vua Uy Lĩnh lẫy lừng chiến công,

Lã Đạt tôn tử nối dòng,

Vương trượng thần Dớt xứng danh anh hùng.

Chẳng là trời thổi bão bùng,

Làm ra gió dữ sóng dâng đắm thuyền.

Chẳng thua cơ tại trận tiền,

Dân nào hung bạo, đường tên bất ngờ. 2740

Mà do Âu Thích mưu mô,

Gian dâm cùng vợ ta chờ hại ta.

Đón ta thảm đỏ tiệc hoa,

Mời ta tắm mặc áo tơ bịt bùng.

Tay ta lúng túng bên trong,

Thừa cơ bửa lưỡi rìu cong giết bò.

Sảnh phòng mai phục bất ngờ,

Giết người trung tín, thua cơ tin lòng.

Tướng, quân thua chẳng đề phòng,

Máu tuôn đại sảnh, đỏ cùng thảm hoa. 2750

Ta còn nghe tiếng rên la,

Nàng Cát Tâm đó cùng ta kề hầu.(Cassandre)*

Ngực hoa ướt đẩm máu đào,

Tay nâng nàng dậy cùng nhau chết cùng.

Ly Tâm Khánh dâm phụ tráo trân,(Clytemnestre)

Như con chó dử, căm hờn tránh xa,

Người không tim ấy, vợ ta,

Gian dâm rồi trải thảm hoa, trống cờ.

Bày mưu tính kế thừa cơ,

Bụng đầy rắn độc, ai ngờ ai hay ! 2760

Ta tin lời nói ngọt ngay,

Tin tình chung thủy đợi ngày đoàn viên.

Than ôi ! không chết trận tiền,

Mà vì độc kế, vợ mình gian dâm.

Chết vì rìu bửa, dao đâm.

Mắt trần về đến cõi âm trừng trừng trừng.

Mắt nhờ Diêm chúa khép giùm.

Chết còn uất ức, nỗi tình nào nguôi.

Thương thay cho lũ con tôi,

Thương cha quyến luyến bao lời yêu thương. 2770

Gia nhân yêu kính trung thành,

Ngày về ngỡ buổi gia đình đoàn viên.

Gian nan không chết chiến tranh,

Ai ngờ chết bởi người mình yêu thương.

Nhớp nhơ thay một tấm gương,

Đàn bà ác độc, uất hờn không phai.

Uy Lĩnh đau xót tiếp lời :

Thần Vương trói buộc, chao ôi lời nguyền.

An Trê dòng dõi lưu truyền,(Atrée)

Lời nguyền thù hận, đảo điên đàn bà. 2780

Hạ Lan cuộc chiến thành Troa,(Hélène)

Gieo bao tang tóc, nhà nhà đau thương.

Còn ngài chẳng chết trận tiền,

Vì Ly Tâm Khánh vợ hiền gian dâm.

Giết chồng cùng kẻ thù chồng,

Kế sâu mai phục quang vinh ngày về.

Tiếp lời bằng giọng não nề:

Rằng Uy Lĩnh chớ đũa vơ chung cùng,

Người gian ác, kẻ tiết trinh,

Người thì dâm đãng, người lòng yêu thương. 2790

Nếu người chẳng chết chiến trường,

Vợ người trung tín, thủy chung đợi người.

Nàng Nhã Lan thật tuyệt vời,(Pénélope)

Nương tử Anh Ca Rốt trí tài công dung,(Icarios)

Nàng là mẫu mực trung trinh,

Người đi nàng hãy tuổi xuân vừa tròn.

Chồng ra chiến trận, nuôi con,

Dạy con khôn lớn sớm hôm tập tành.

Giờ đây ngồi giữa triều đình,

Nói năng chửng chạc, thông minh ai bằng. 2800

Người đà có phúc nào hơn,

Cha nào con nấy, vợ hiền sánh đôi.

Ngày về đoàn tụ đẹp tươi,

Kính cha, thương mẹ mừng vui một nhà.

Xót thương thay một phận ta,

Vừa về triều chính, con nhà chưa chơi,

Nàng đà ám hại ta rồi,

Con ta bỏ trốn, sống đời phiêu lưu,

Nơi Ốc Cô Mai, nơi Cát Thu,(Orchomène, La Sablonneuse)

Hay Nhã Kinh đó bây giờ ra sao,(Athènes) 2810

Anh Tuấn trí tuệ tài cao,(Oreste)

Con ơi, con rửa máu đào cho cha.

Người về xin nhớ giúp ta,

Giúp cho Anh Tuấn thù nhà trả xong.

Ngậm ngùi Uy Lĩnh lời rằng :

Anh hùng An Trích xin đừng hỏi tôi,

Anh Tuấn lưu lạc trên đời,

Tôi đâu dám hứa những lời gió bay.

Tình bạn nghĩa cả cao dày,

Những lời trung chính. phận này chẳng quên. 2820

Hồn ngài bay bổng vút lên,

Xót thương bạn cũ mắt tràn lệ sa.

Bên đền hồn khác bước qua,

An Sinh bay đ̣ến, nhận ra hỏi chào.(Achille)

Hỏi rằng : Uy Lĩnh thế nào ?

Xuống Dạ Đài bởi vì sao cớ gì ?

Đường nào vào chốn âm ty.

Hồn ma cửa quỷ, làm gì đây chăng ?

Uy Lĩnh vội trả lời rằng :

An Sinh dũng tướng can trường An Kinh, 2830

Tôi nay đi vào cõi âm.

Nhờ hồn Tinh Thế đoán giùm xem sao ?

Đ̣ường về An Thạch thế nào ?

Mà chưa về được, biết bao nhọc nhằn !

An Sinh ơi có biết rằng,

Chẳng ai cũng được tiếng danh như ngài !

Sống người kính phục tướng trời,

Chết thời cai quản đời đời cõi âm.

An Sinh cười nhạt đáp rằng :

Đã vào cõi chết, tiếng danh ích gì ! 2840

Thà như nông nô ngu si,

Tay không lang bạt, chân đi giang hồ,

Hơn vào âm phủ quyền to,

Làm cai quản ngục, ma lo quỷ hờn.

Ta còn lo phận đứa con,

Trở về chinh chiến bước đường quang vinh.

Cha ta người có biết tin,

Tuổi già bại liệt ăn nằm một nơi.

Ngày ta sống dưới mặt trời,

Giáo gươm hăm hở xông nơi trận tiền. 2850

Xứ Troa, dàn trận giáp binh,

Giết bao kẻ địch, công đồn Đạt Liên,

Tay ta vô địch trần gian,

Đi vào cõi chết có mang được gì ?

Lòng ta mơ ước đôi khi,

Được về dìu bước chân đi cha già.

Với con hôm sớm vui đùa,

Chẳng màng danh lợi thiết tha tiếng đời.

Uy Lĩnh thương cảm đáp lời :

Cha người ta đã lâu rồi vắng tin. 2860

Con trai người Nã Tố Long,(Néoptolème)

Tôi xin kể hết chuyện từng chiến chinh.

Những ngày giáp trận đao binh,

Thuyền tôi đưa đến An Kinh trận tiền.

Quanh thành Troa họp Hội Đồng,

Ngỏ lời hùng tráng luận bàn trước tiên.

Một lời trung chính can trường,

Nói, làm chững chạc chẳng sờn sức trai.

Ninh Tô kính trọng thương tài,(Nestor)

Và riêng tôi cũng phục lời thanh niên. 2870

Xông pha chiến đấu trận tiền,

Thương đồng anh dũng kinh hoàng địch quân.

Có hôm tàn cuộc thu quân,

Tôi lo giữ cửa trấn trong lũy đồn,

Hắn còn năn nỉ tuốt gươm,

Đuổi tàn quân chạy, mới băng ngựa về.

Đến ngày thắng trận thành Troa,

Hàng đầu công trạng thưởng cho anh hùng.

Mười năm bao kẻ hy sinh,

Mù loà An Thiết sa trường gươm dao.(Arès) 2880

Thế mà hắn chẳng ra sao,

Mình đồng chẳng vết thương nào mảy may.

An Sinh vui vẻ hồn bay,

Mừng con anh dũng đến ngày quang vinh.

Các linh hồn khác đến gần,

Lòng còn nặng nỗi dương trần nhớ mong,

Riêng An Bắc, tôn tử Thế La Môn. (Ajax Télamon)

Đứng xa nghi ngại bên lòng còn mang.

Từ khi phân xử Hội Đồng,

Cho tôi gươm giáp kiên đồng An Sinh. 2890

Uy Lĩnh bày tỏ nỗi niềm :

Đến đây An Bắc chớ mang nỗi hờn,

Hãy quên đi chuyện giáp gươm,*

Làm chi mang mãi nỗi buồn thiên thu.

Các thần gây nỗi hận sầu,

Mất người, mất một lũy hào hùng anh.

An Kinh thương tiếc vô cùng,

Thương người chẳng khác anh hùng An Sinh.

Lỗi nơi Thần Dớt mặc tình,

Đường thương kẻ địch trúng nhằm vào ngươi. 2900

Nỗi hờn nên giải mà thôi,

Cùng ta, hoàng tử một lời thân thương,

Giận hờn trút bỏ sầu vương,

Con tim rộng mở con đường thiết thân.

An Bắc chẳng nói chẳng rằng,

Bay đi hồn nhập cõi âm mịt mùng.

Uy Lĩnh vào cõi mênh mang

Còn trông Mi Nốt hốt vàng cầm tay.(Minos)

Các hoàng tử đứng quanh ngai,

Kiện đòi phán xử việc đời trần gian. 2910

Bên trong cánh cửa thênh thang,

Cõi Diêm Vương các hồn oan đứng ngồi.(Hadès)

Ô Rion đứng cạnh ngôi,(Orion)*

Gươm đồng sát khí sáng ngời cầm tay.

Sống săn đuổi thú mê say,

Sa cơ chết giữa núi mây mịt mùng.

Còn trông Ty Tuất ngất ngư,(Tityos)

Chín con trăn lớn siết nhừ tấm thân.

Bên sườn hai cánh đại bàng,

Mổ gan rút ruột trông càng gớm ghê. 2920

Tội hung dữ với Lệ Cơ,(Léto)

Ái phi của Dớt, Thần cho cực hình.

Tăng Tân còn thấy tội danh,(Tantal)

Tội đồ gánh chịu đứng trong nước hồ,

Hai chân, trói chặt dây to,

Nước tràn tới cổ, cứ lo khát hoài.

Mỗi lần toan uống nước thời,

Nước đà rút mất, chân lòi bùn đen.

Chung quanh cây trái chín thơm,

Lê vàng, táo đỏ, nho xanh, lựu hồng. 2930

Tay vươn muộn hái, đói lòng,

Gió đà bay mất, chẳng còn trong tay.

Còn Chi Bích đỉnh đồi mây,(Sisyphe)

Lăn hoài tảng đá, mồ hôi chảy dài,

Đá lăn lên giữa đỉnh đồi,

Đá đà tụt xuống, lại hoài công lăn.

Còn Hùng Anh Kiệt anh hùng,(Héraclès)

Đứng hầu kề có các thần uy linh.

Mừng vui nâng chén tiệc trần,

Hạ Ban thần nữ thết chàng say sưa.(Hébé) 2940

Ái nữ Dớt và Hạ Cơ,(Athénée, Héré)

Chung quanh hồn phách cung mơ nghìn trùng.

Lưng chàng cung, kiếm, ống tên,

Thắt đai vàng chạm hai bên thú rừng.

Sư tử, gấu sói, beo vằn..

Ngọc vàng chạm trổ, xảo tinh vô cùng.

Thắy tôi Hùng Kiệt nói rằng :

Hỡi chàng Uy Lĩnh giống dòng Thần Vương.

Lã Đạt tôn tử anh hùng,

Đất trời vang dội lẫy lừng chiến công. 2950

Thương người nhiều nỗi gian truân,

Ta đã cầu với các thần giúp cho.

Quán Trí, Hạc Mai cùng lo,

Xuống trần cứu giúp nạn to trên đường.

Nói rồi sóng ngựa dục cương,

Về cung Diêm Chúa, suối huyền cõi âm.

Uy Lĩnh còn đứng trầm ngâm,

Chó ngao xua đuổi, Bạch Lê Phong chiêu hồn.

Vội vàng về chiếc thuyền buồm,

Uy Lĩnh ra lệnh anh em lái chèo, 2960

Qua ghềnh sông nước thuyền theo,

Đại Dương sông chảy thuyền vào dương gian.* 2962

(Còn tiếp kỳ tới bài 8)

Nhất Uyên Phạm Trọng Chánh
chuyển ngữ thơ lục bát

Thi Ca Khúc VIII. Tiếng hát nhân ngư. Qua eo biển hai quái vật Scylla và Charybde.

Ăn thịt bò thần Hélios (câu2963 đến 3332)

CHÚ THÍCH

2329 .Cimmériens giống dân huyền thoại ở vùng núi lửa Vésuve.

2478. 2512 Người Hy Lạp xưa cho rằng phụ nữ chết vì bệnh tim mạnh là do Thần nữ Artémis bắn tên.

2550 Créthée sáng lập triều đại Iolchos là coin trai của Eole như Salmonius, là cha của Tyro.

2591 Créon vua thành Thèbes.

2551.Nương tử Sa Minh Nê: Con gái Salmonée.

2576. Nélée lập triều đại ở Pylos, cha vua Nestor.

2602 Kịch Vua Oedipe của Sophocle: Con Epicaste, Oedipe lấy mẹ giết cha để cướp ngôi.

2628 Castor và Pollux, anh em song sinh Dioscures con của Thần Zeus, sau thành hai ngôi sao hiện ra để báo cơn bão đã tan.

2637 Cung Mê ở đảo Crète còn di tích tôi có thăm nơi này, di tích khảo cổ lâu đài hàng trăm phòng dễ lạc lối.

2752 Cassandre con gái vua Priam thành Troie có tài tiên tri, thành ngữ “lời tiên tri Cassandr” là lời tiên tri đúng nhưng không ai nghe.

2893. Sau khi Achille mất vì mũi tên Paris bắn trúng gót chân. Ulysse và Ajax tranh nhau di vật giáp gươm của Achille.

2913 Orion: người săn gấu, khi sao Orion hiện ra phía đông, chùm sao Đại Hùng Tinh hiện ra ở chân trời.

2962 Thời Homère cho rằng qua khỏi Colonnes d̉ Héracl̀ès, eo biển Tây Ban Nha, Maroc ngày nay vào sông Đại Dương chảy chung quanh mặt đất là vào Địa Ngục. Champs Élysée vùng thiên đường nằm giữa hai con sông Lưỡng Hà vùng Irak ngày nay.

Chủ Đề

Sử Thi Odyssée (Bài 7) - Thi Hào Homère

Hướng-Đạo

Hiện trên mạng

Điều-Lệ

Chủ-Trương

Phối-Hợp