"Quân lính cốt hòa-thuận, không cốt đông; cốt tinh-nhuệ, không cốt nhiều. Người khéo thắng là thắng ở chỗ rất mềm-dẻo, chứ không lấy mạnh đè yếu, nhiều hiếp ít"

** Quang-Trung **

Làm Thầy

Đức Khổng Tử (551 BC-470 BC) * người nước Trung-Hoa được xưng tụng là người thầy của vạn đời. Ngài có nhiều học trò nổi tiếng tài-năng. Phương-pháp giáo-dục của ngài thường dùng là thầy trò trao-đổi tư-tưởng qua các cuộc đối-thoại, kết-hợp giữa học và hành, ôn việc cũ để biết việc mới.

Một lần Tử Hạ hỏi:

-   Nhan Hồi là người thế nào?

Khổng Tử trả lời:

-   Cái nhân của Hồi hơn ta.

-  Tử Cống là người thế nào?

-  Cái biện của Tử hơn ta.

Tử Hạ lại hỏI:

-   Tử Lộ là người thế nào?

-  Cái dũng của Du hơn ta.

Tử Hạ hỏi tiếp:

-  Tử Trương là người thế nào?

-  Cái nghiêm của Sư hơn ta.

-  Thế sao bốn người ấy lại phải học thầy?

Khổng Tử trả lời:

- Hồi biết nhân mà không biết lúc phải bất-nhân. Tử biết biện mà không biết lúc phải ấp-úng. Do biết dũng mà không biết có lúc phải nhút-nhát. Sư trang-nghiêm mà không biết lúc phải ung-dung hòa-đồng với mọi người. Vì vậy họ thờ ta làm thầy.”

Phỏng theo sách Liệt Tử

---------------------------------------

* Trung-Hoa=China

* Năm sinh theo Trung Quốc Triết Học Sử của Hồ Thich

 

Trong Phẩm-Vật Của Trần-Gian -- Nguyễn Hoàng Lãng Du biên-soạn