"Sống không phải là ký-sinh trùng của thế-gian, sống để mưu-đồ một công-cuộc hữu-ích gì cho đồng-bào, tổ-quốc"

** Phan Chu Trinh **

 

Tạm Ngưng Thi Hành Lệnh FDA Ngừng Bán Một Số Thuốc Lá Điện Tử 

 22bhvhfd1

Hình 1: Các loại “thuốc điếu” điện tử thế hệ thứ nhất. (Hình Wikipedia)

 

Theo báo The New York Times, ngày 23 tháng 6, 2022, Cơ Quan Quản Trị  Thực Phẩm và Thuốc  Hoa Kỳ (F.D.A.) đã ra phán quyết bác bỏ đơn của công ty JUUL (chuyên sản xuất các thiết bị hút thuốc lá điện tử) xin phép  được tiếp tục duy trì sản phẩm  trên thị trường, một đòn quyết định đối với thương hiệu vaping nổi tiếng một thời thu hút thanh thiếu niên.

Trước đây, doanh số Juul lên đến 2 tỷ đô mỗi năm, hiện nay đã giảm xuống còn chừng 1,3 tỷ đô, đứng thứ hai sau Vuse Alto e-cigarettes của hãng thuốc lá Reynolds.

 22bhvhfd2

 Hình 2: JUUL Pods (vỏ bọc chứa thuốc nicotine)với lời cảnh báo  nicotine có thể gây nghiện (nicotine is an addictive chemical).

 Trong thời kỳ hoàng kim của nó, Juul chiếm 75% thị phần và tuyển dụng 4.000 người.

Ống chứa thuốc vaping (vaping cartridge) kiểu dáng đẹp và các bình chứa nhỏ gọi là  “vỏ bọc” (“pod”) đựng thuốc nước có  hương vị ngọt ngào của Juul đã giúp mở ra kỷ nguyên của các sản phẩm nicotine thay thế có sức hấp dẫn đặc biệt đối với giới trẻ. Sự thống trị thị trường lúc ban đầu của công ty đã kéo theo sự giám sát gắt gao từ các nhóm chống thuốc lá và các cơ quan quản lý, những người lo ngại sản phẩm sẽ gây hại cho những người trẻ tuổi nhiều hơn là giúp ích cho những người hút thuốc đang cố gắng bỏ thuốc điếu.

Mặc dù tỷ lệ vaping ở lứa tuổi thanh thiếu niên đã giảm trong đại dịch coronavirus (nhưng cũng có thể do phương pháp đếm và thống kê thay đổi), các chuyên gia y tế cộng đồng và các nhà lập pháp vẫn tiếp tục bày tỏ lo ngại về chất phụ gia nicotine trong một số loại thuốc lá điện tử vẫn còn trên thị trường, bao gồm các nhãn hiệu như Puff Bar, có hương vị trái cây thu hút giới trẻ. Năm 2018, có trên  ba triệu rưởi học sinh trung học Mỹ nói rằng họ đã dùng e-cigarette trong 30 ngày trước khi họ được phỏng vấn. Hiện nay con số này giảm xuống  còn chừng trên 2 triệu.

Quyết định của F.D.A. không nhắm vào mục đích giải quyết mối quan hệ của Juul với vaping ở thanh niên. Thay vào đó, theo những gì cơ quan này cho biết, nó dựa trên những  dữ liệu không đầy đủ và  mâu thuẩn mà công ty cung cấp cho FDA về các hóa chất có thể gây hại có thể thoát ra khỏi vỏ bọc chứa “chất lỏng điện tử” của Juul (insufficient and conflicting data from the company about potentially harmful chemicals that could leach out of Juul’s e-liquid pods). Không có mối đe dọa sức khỏe cấp bách (no imminent threat) đối với người tiêu dùng, tuy nhiên F.D.A. cho rằng  không có đủ bằng chứng để đánh giá những rủi ro tiềm ẩn.

“Hành động hôm nay là thêm một tiến bộ  nữa đối với cam kết của F.D.A. để đảm bảo rằng tất cả các sản phẩm thuốc lá điện tử và hệ thống phân phối nicotine điện tử hiện đang được bán trên thị trường cho người tiêu dùng đáp ứng các tiêu chuẩn sức khỏe cộng đồng của chúng tôi,” Tiến sĩ Robert M. Califf, ủy viên cơ quan, cho biết trong bản tường trình. Và ông thừa nhận rằng nhiều sản phẩm thuốc lá điện tử đã đóng một vai trò trong việc gia tăng vaping ở tuổi vị thành niên.

Hành động của F.D.A. là một phần của nỗ lực rộng rãi  nhằm thiết lập các quy tắc mới đối với các sản phẩm hút thuốc và vaping cũng như giảm thiểu bệnh tật và tử vong do các sản phẩm dùng để hít (vaping) có chứa nicotine gây nghiện cao.

Ngày 25 tháng 6, một toà án phúc thẩm liên bang quyết định hoãn thi hành phán quyết này sau khi Juul kháng cáo (temporary stay on a government ban).Tạm thời Juul vẫn còn được phép tiếp tục bán các sản phẩm của mình. Nói chung F.D.A. đang rất quan tâm về thuốc lá điện tử, nhất là ảnh hưởng đến thanh thiếu niên.

 Sau đây là một số kiến thức căn bản về thuốc lá điện tử. (Trong bài này tôi xin dịch electronic cigarette là “thuốc lá điện tử” cho dễ hiểu vỉ từ này đã trở thành phổ biến, thay vì dùng từ “thuốc điếu điện tử” như trong các phiên bản trước đây mà tôi nghĩ đi sát với nghĩa nguyên thủy của “cigarette” là điếu thuốc.)

 

Nhiều người muốn cai hút thuốc lá và chuyển sang ‘vaping” dùng thuốc lá điện tử ("electronic cigarette", e-cigarette) với hy vọng loại thuốc này vô hại vì chỉ có mây ("vapor") mà không có khói đốt như thuốc lá. Những bằng chứng khoa học mới cho thấy e-cigarette không "vô hại như lầm tưởng.

Những tên gọi các điếu thuốc lá điện tử ở Mỹ:

    • e-cigarettes, e-smokes, e-cigs, cigalikes;
    • vapes, personal vaporizers (PVs); advanced personal vaporizers (APVs);
    • mods, pod mods, pod vape devices, vape mods, box mods;
    • wop machines;
    • pens, vape pens;
    • electronic nicotine delivery systems (ENDS).

Điếu thuốc lá điện tử là một phương pháp cung cấp nicotine vào phổi người hút mà không cần đến thuốc lá và đốt thuốc lá  [Electronic Nicotine Delivery Systems (ENDS)]. E cigarette gồm một ống chứa (nicotine cartridge)  một hợp chất (e-liquid) gồm nicotine, propylene alcohol và glycerine, có chất tạo nên mùi thơm cho quyến rũ thêm. Một bộ phận làm nóng chạy bằng pin kèm theo trong "điếu thuốc" làm cho e-liquid bốc hơi, hơi này gọi là vapor trong tiếng Anh, từ đó "vaping" có nghĩa hút e-cigarette hay personal vaporizer [VP].

 22bhvhfd3

Hình 3: Thuốc lá điện tử thế hệ mới nhất: Pod mod và nicotine cartridge (pod)

“Pod mod” là một loại thuốc lá điện tử dùng để vape nicotine thông qua ống ngậm được kết nối với thân thiết bị bằng sức hút nam châm.  Pod mods thuộc thế hệ thuốc lá điện tử mới hơn, thường được tiếp thị cho những người trẻ tuổi không muốn thu hút sự chú ý lúc dùng thuốc điếu điện tử hay hút thuốc lá thông thường.  Pod mod dùng “pod” là một “ vỏ bọc” chứa dung dịch hay muối nicotine, để cung cấp lượng nicotine cao hơn và dùng lượng điện năng nhỏ hơn so với thuốc lá điện tử thông thường.

 22bhvhfd4

Hình 4: Điếu thuốc lá điện tử loại “cổ điển”: Aerosol được tạo ra bởi một bộ phận làm nóng bằng điện được kích hoạt bằng tay hoặc khi người dùng hút không khí qua thiết bị. Điều này làm bay hơi một công thức chất lỏng, thường được gọi là ‘e-Juice, hoặc‘ e-liquid, và hơi sau đó ngưng tụ để tạo thành một aerosol. Công thức này được giữ trong một bể chứa, thường được hấp thụ trong một vật liệu bọt, và thường chứa nicotine, propylene glycol và / hoặc glycerol và hương liệu. Thông thường, một đèn LED màu ở cuối được bật sáng khi thiết bị được người hút hít hơi vào.
Có nhiều kiểu thiết kế, nhiều mẫu điếu thuốc lá với độ dài và chu vi khác nhau, nhưng các thiết bị có hình dạng hoàn toàn khác nhau cũng có mặt trên thị trường. Hầu hết các định dạng có sẵn dưới dạng sản phẩm với một, hai hoặc ba mảnh. Các sản phẩm hai mảnh gồm có pin và cartomizer (cartridge/bình chứa và atomizer/bộ phun); trong các sản phẩm ba mảnh, bình chứa  và bộ phun là riêng biệt. Các thiết bị có thể dùng một lần hoặc tái sử dụng, với pin có thể sạc lại và cartridge bình chứa có thể nạp lại.
Có nhiều công thức “chất lỏng điện tử”, với nồng độ nicotine từ 0 đến 5%, và với các hương vị khác nhau hoặc không có hương vị.

( http://www.bat-science.com/science/ecigarettes)

Một số người cho rằng e-cigarette giúp cho người nghiện hút thuốc lá tránh được các chất độc thải ra từ điếu thuốc thật (như  carbon monoxide [CO]; khói thuốc lá chứa hàng ngàn chất độc, có thể gây ung thư), và đồng thời giúp người hút cai thuốc lá dễ dàng hơn. Hiện nay cơ quan kiểm soát thuốc và thực phẩm Mỹ FDA chưa có hướng dẫn về kiểm soát (regulate) e-cigarette, nhưng một số cơ quan dân sự như Hàn Lâm Viện Nhi Khoa Hoa Kỳ (AAP) cảnh cáo mạnh mẽ về việc dùng e-cigarette và đề nghị những biện pháp an toàn để trẻ con không tiếp xúc với nicotine trong bình chứa của e-cigarette cũng như giới hạn bán e-cigarette cho người dưới 21 tuổi.

 

Những điểm sau đây làm người ta lo lắng về e-cigarette:

    • Từ năm 2004, lúc nó được tung ra thị trường, hàng triệu người đã từng vaping.
    • Chưa có bằng chứng khoa học nào chứng minh e-cigarette có ích để người nghiện thuốc lá cai thuốc. Ngược lại, có vẻ như e-cigarette làm người ta xài nicotine lâu hơn và người trẻ sau khi dùng e-cigarette một thời gian sẽ chuyển qua hút thuốc lá thật nhiều hơn.
    • Vapor không có phần đông những chất độc trong khói thuốc. Tuy nhiên nicotine là một chất gây nghiện, và tuỳ theo hiệu, vapor có thể chứa một số chất độc như formaldehyde hay các kim loại nặng, mặc dù ở mức độ rất thấp. Có thể nói e-cigarette ít nguy hiểm hơn thuốc lá, nhưng có nhiều vấn đề hơn những hình thức cung cấp nicotine khác để cai thuốc lá như kẹo nhai có chứa nicotine (Nicorette Gum or lozenge). AAP đang đề nghị những quy định cấm dùng e-cigarette ở những nơi hiện cấm hút thuốc lá (100% smoke free venues).
    • Mới đây (2018), một khảo cứu trên chuột của Hy lạp cho thấy hơi thuốc lá điện tử gây viêm, làm hại và biến đổi đổi sinh lý của phổi cũng giống như khói thuốc lá thường.
    • Tuổi thanh niên dễ bắt chước, dễ bị ảnh hưởng bởi các quảng cáo e-cigarette càng ngày càng gia tăng nhất là những nơi tụ họp thể thao đông người.
    • Một số đáng kể sẽ chuyển từ e-cigarette qua thuốc lá thật. Một số nhỏ có thể dùng e-cigarette để hút cần sa (cannabis) và những thuốc tác dụng trên thần kinh (psychoactive drugs, như cocaine, amphetamine).
    • Ống chứa nicotine (cartridge) nếu chẳng may vào tay các trẻ em nhỏ 1-2 tuổi có thể gây ngộ độc nặng, thậm chí chết người. Ví dụ trong năm 2014, có trên 3000 cú điện thoại gọi vào Poison Centers ở Mỹ về trẻ phơi nhiễm (exposed) với nicotine, và một trẻ em chết. Chừng 1/2 muỗng cà phê dung dịch nicotine có thể giết chết một em bé mới biết đi (toddler). Do đó cần có luật để bắt buộc dùng những bình chứa có lượng nicotine bị giới hạn và được"childproof" để trẻ nhỏ không mở được.
    • Nicotine tác dụng trên hệ thần kinh đang phát triển của trẻ em và thanh thiếu niên hơn là ở người trưởng thành, cho nên, nicotine trong các e-cigarette là một đe doạ cho sự phát triển bình thường của trí óc cũng như tâm tính của lứa tuổi này. Người dùng e-cigarette có thể lở miệng, ho, tim đập nhanh, tức ngực, đau ngực, áp huyết lên cao, ói mửa. Về tác dụng lâu dài của e-cigarette trên sức khỏe, hiện nay chưa có khảo cứu đem lại câu trả lời dứt khoát.

Tóm lại, dùng e-cigarette là dùng nicotine, một chất có thể gây khoái cảm, cảm giác khỏe khoắn, nhất là làm cho bớt buồn ngủ khi uống rượu, nhưng cũng là một chất độc nếu quá liều (tương ứng với trọng lượng cơ thể) và gây nghiện thuốc. E-cigarette có lẽ ít hại hơn thuốc lá nhiều. Phần lớn lo ngại về e-cigarette liên hệ đến vấn đề an toàn, nêu gương xấu, đối với trẻ em và thanh thiếu niên, do ngộ độc có thể xảy ra ở các em bé và tác dụng xấu của nicotin trên bộ óc đang thời kỳ phát triển.

Bắt đầu từ tháng 12 năm 2019, Cơ quan Quản trị Thực phẩm và Thuốc Hoa Kỳ cấm thanh niên dưới 21 tuổi dùng e-cigarette. (F.D.A.: Beginning December 2019, it is illegal for a retailer to sell any tobacco product – including cigarettes, cigars and e-cigarettes – to anyone under 21.)

 

References:

1)https://www.nytimes.com/2022/06/23/health/fda-juul-ecigarettes-ban.html#:~:text=The%20Food%20and%20Drug%20Administration,for%20the%20teenage%20vaping%20crisis.

2) https://www.washingtonpost.com/health/2022/06/23/juul-banned-fda/

3)https://www.washingtonpost.com/business/2022/06/25/juul-vaping-cigarettes-fda-ban-appeal/

4)The American Academy of Pediatrics Issues Sweeping Recommendations on Tobacco and E-Cigarettes - See more at: https://www.aap.org/en-us/about-the-aap/aap-press-room/pages/Tobacco-and-E-Cigarettes.aspx#sthash.8OElg5T3.dpuf 

5)AAP:E-cigarettes http://www2.aap.org/richmondcenter/pdfs/ecigarette_handout.pdf

6)https://en.wikipedia.org/wiki/Electronic_cigarette

7)Comparison of the effects of e-cigarette vapor with cigarette smoke on lung function and inflammation in mice

    • Constantinos Glynos, Sofia-Iris Bibli, Paraskevi Katsaounou, Athanasia Pavlidou

https://www.physiology.org/doi/abs/10.1152/ajplung.00389.2017

8)https://www.yahoo.com/news/health-experts-predict-vaping-ban-e-cigarettes-really-body-121324754.html

9)Mystery lung illness linked to vaping. Health officials investigating nearly 100 possible cases.

https://www.washingtonpost.com/health/2019/08/16/mystery-lung-illness-linked-vaping-health-officials-investigating-nearly-possible-cases/

Bác sĩ Hồ Văn Hiền

Ngày 14 tháng 12 năm 2015

Ngày 25 tháng 6 năm 2022