"Tôi là một người trong tay không lấy một tấc sắt, trên mặt đất không có chỗ nào dừng chân. Chẳng qua mình là một thằng tay không, chân trắng, sức yếu, tài hèn lại đòi vật lộn với hùm beo có nanh dài, vuốt nhọn. Dù sao mặc lòng, tôi vẫn cứ hăng-hái đi tới. Tôi vẫn muốn đổ máu ra mua Tự-Do "

** Phan Bội Châu **

Ví dụ:

Truyện Chuyển Đổi Hiện Thực.

(Trích Ý Thức Sáng Tác Truyện Ngắn, Tạp 1. Học Thuyết. Amazon phát hành.)

Theo Rudy Rucker, truyện Transrealism không gần gũi với thể loại truyện khoa học giả tưởng, đây là loại truyện văn chương tiền phong, cung cấp những lối thoát cho sự tù túng của trí tưởng. Trong văn học đương đại, tác phẩm của Transrealism có một vị trí quan trọng và đang được yêu chuộng, nhất là khi tác phẩm được đưa vào phim ảnh, mang đến nhiều hiệu quả rộng rãi.

{Về khía cạnh giữa tưởng tượng khi đọc truyện và tưởng tượng thành hình trong phim ảnh, cho chúng ta những thú vị và thâm trầm khi so sánh: 1- Hình ảnh tưởng tượng khi đọc không có giới hạn và khác nhau giữa những người đọc. Hình ảnh trong phim đã xác định và giống nhau cho hầu hết những người xem. 2- Khả năng tưởng tượng của người đọc bình thường so với khả năng tưởng tượng chuyên nghiệp của đạo diễn và người viết cảnh phim. 3- Đưa đến rốt ráo là những phần bí ẩn trong tâm trí con người vẫn chưa được khám phá. Cái vòng tròn luân lưu từ hình ảnh sinh ra cảm xúc hoặc từ cảm xúc sinh ra hình ảnh, không có bắt đầu, không có chấm dứt; người sáng tác thể hiện hình ảnh và cảm xúc từ vị trí nào trên vòng tròn luân lưu đó.}

Một số truyện Transrealism gần đây, được nhiều cổ võ, nhiều người đọc, nhiều người xem. Dường như Transrealism đáp ứng được một số nhu cầu tâm sinh lý đương thời.

Truyện dài bốn tập Twilight (Thời Mông Muội) của Stephemie Meyer, xuất bản từ 2005 đến 2008. Được đưa vào điện ảnh dưới tựa đề: Twilight Saga, chia làm hai phim, EclipseBreaking Dawn. Nội dung kể lại sự mâu thuẫn giữa đàn sói ma và đám ma cà rồng. Nhân vật chính là Isabella "Bella" kết hôn với ma cà rồng Edward Cullen, sinh ra một bé gái nửa người nửa ma. Xã hội ma cà rồng muốn tiêu diệt đứa bé gái vì nó là mầm mống nguy hiểm cho sự sinh tồn của ma cà rồng. Jacob Black, sói ma, giúp chị Bella, chống lại ma cà rồng. Một số bạn ma thân của Edward, cũng tham gia. Trân chiến xảy ra trong thần giao truyền cảm. Cuối cùng những người bạn của Edward và Bella đã chứng minh sinh vật nửa người nửa ma không có tác hại đến sinh mệnh ma cà rồng. Câu truyện vừa kỳ quái, vừa cảm động, vừa hấp dẫn, nhất là xem phim. Câu truyện đúng như tinh thần của Transrealism, và ý nghĩa mang đến cho người đọc là tình gia đình và tình bằng hữu. Thời mông muội, mơ hồ, kỳ ảo đó chính là tương lai của nhân loại. Trong hỗn mang nguy hiểm, trong sinh tồn bấp bênh, chỉ có gia đình và bằng hữu chung lưng, chung sức mới có thể vượt qua những khó khăn. {Thật ra, thời nào cũng vậy, gia đình và bằng hữu là sức mạnh đối phó với số mệnh xấu. Tuy nhiên, con người thường xem nhẹ gia đình và bằng hữu. Thường khi họ quan tâm gia đình nhỏ, bao gồm vợ chồng con cái mà thôi. Nhất là sức mạnh bằng hữu, thường dùng để chống nhau, hơn là chung lưng đấu cật. Lucius Annaeus Seneca nói một điều rất thâm trầm: One of the most beautiful of true friendship is to understand and to be understood. (Điều đẹp nhất trong tình bạn chân thành là hiểu nhau và được hiểu.) Hiểu nhau còn có thể; được hiểu, vô cùng khó.}

Bàn về truyện ngắn Transrealism, Rudy Rucker đề nghị những nguyên tắc:

- Dùng khoa học viễn tưởng chuyển nghĩa để diễn tả một sự kiện nguyên bản sâu sắc về tâm linh.

- Bao gồm nhân vật chính mang hình ảnh của bản thân. Đừng nâng cao, đừng ca ngợi nhân vật này một cách thiếu thực tế.

- Dùng những người quen để làm căn cứ cho nhân vật. Có thể kết hợp vài người thật vào một nhân vật, nhưng không thể quá nhiều, thường sẽ bị mâu thuẫn và rối loạn.

- Không nhất thiết phải theo sự dàn trải cứng ngắt hoặc chi tiết. Để các tương quan sinh hoạt tự nhiên của nhân vật và ý nghĩ có cơ hội thử nghiệm. Sự hòa hợp sẽ tự động tạo thành cốt truyện.

Những nguyên tắc này, ngoài trừ việc sử dụng sự kiện khoa học viễn tưởng, phần còn lại cũng giống như những nguyên tắc sáng tác của phái tự nhiên, ngược lại phái cấu trúc như Poe đã đề xuất.

Truyện Ngắn: Thử Nghiệm 3: Sơn Aint.

Experiment 3. Aint Paint. của Rudy Rucker.

Trích trong Six Thought Experiments Concerning the Nature of Computation.

Mặc dù Shirley Nguyen nói tiếng Anh giỏi và học chung với một nhóm nam sinh trong chương trình kỹ sư hóa học tại đại học U.C.Berkley, cô vẫn chưa có bạn trai. Chẳng phải vì xấu gái, nhưng cô không thể nào bỏ đi những thói quen của người Việt, che miệng khi cười và le lưỡi khi xấu hổ. Biết vậy là không hay, cô cố tập đừng làm , nhưng giữ không được bao lâu. Có thể trở ngại của cô là cắm cúi học thay vì để thời giờ chăm sóc ngoại hình.

Tóm lại, đối với người Tây Phương và người Á Châu hội nhập, Shirley là cô gái cù lần quá độ, mỗi cuối tuần rút về chung cư của bố mẹ trên đường Shattuck, dùng hết thời giờ để học, trong khi tất cả người nhà làm việc trong một tiệm phở do họ làm chủ, mở dưới lầu. Dĩ nhiên, bà Bình, mẹ của Shirley, đã có kế hoạch sắp xếp hôn nhân cho con gái. Đôi khi bà bước ra ngoái đường, tay cầm đôi đũa nấu ăn dài như đũa ảo thuật, ngóng cổ kêu vọng lên lầu, gọi Shirley xuống gặp một người nào đó. Nhưng cô ta không thích những chàng trai Việt mới nhập cư, mà bà Bình luôn luôn nghĩ tới. Đúng thôi, những chàng trai này còn quê mùa sẽ thấy cô quá tân thời, chắc chắn họ không biết gì về quyền phụ nữ. Shirley không phải chật vật lắm để vượt qua môn học khó nhất ở Berkeley, nhưng lại là nô lệ cho tình ái.

Ngày tốt nghiệp diễn ra, Shirley đang ngần ngừ trước vài công việc tại địa phương, muốn mướn cô, như công ty dầu thô và hãng chế tạo dược phẩm. Trong lúc tham khảo các nhà máy, cô cảm thấy lo âu  khi để ý một số kỹ sư hóa học cấp trên đã mất đi một vài bộ phận cơ thể. Người này, một bàn tay. Người kia, một lỗ tai. Một chân nhìn biết ngay chân gỗ. Shirley chưa nhận ra sự nguy hiểm khi làm việc trong nội bộ của một kỹ nghệ quá lớn. Như một con bọ hung đậu giữa bộ máy xe. Ý nghĩ có thể bị tàn tật đến với cô, trước khi cô thật sự biết một người đàn ông có thể đáp ứng được sự mặc cảm bất trị của cô.

Tìm một công việc khác ít áp lực tại công ty nhỏ hơn, cô chọn làm ở Pflaumbaum Kustom Kolors trong vùng  Fremont. PKK sản xuất những loại sơn nhỏ, màu thời trang, dùng sơn xe hơi theo đơn đặt hàng. Ông chủ mập mạp, có râu rìa, trông như kẻ lái xe mô tô. Ông làm việc say mê, tự kiếm phần lớn khách hàng. Shirley thấy bề ngoài của ông Stuart Pflaumbaum hài hước và dễ chịu, mặc dù tính tình của ông cáu kỉnh hơn là vui vẻ.

-"Tôi muốn chế tạo một loại sơn có hình mẫu", Pflaumbaum nói với Shirley. Giọng nói của ông nghe chói tai nhưng đôi mắt trong sáng và tò mò. "Cô có thể làm được không?". Shirley che miệng khúc khích cười phấn khởi - chợt nghĩ thầm, bỏ tay xuống, - bây giờ, cô lại cảm thấy thẹn thùng, lưỡi thè ra dài xuống tận cằm - ngậm miệng lại, cô nhủ thầm lần nữa - rồi đưa tay quẹt lên má. "tôi muốn thử, " sau cùng cô cũng thốt ra lời, "Không phải không thể làm. Tôi biết phương pháp kích hoạt hóa học để chế biến rồi hòa hợp những chấm nhỏ và sọc vằn. Phản ứng Belusouv-Zhabotinsky? Người ta có thể trộn lẫn hai lon sơn để quan sát những hình dạng tự động phối hợp với nhau trong những mảng chất lỏng. Khi sơn khô, những hình dạng còn lại sẽ hiện ra." -"Zhabotinsky?" Pflaumbaum trầm ngâm. "Họ có hợp thức bản quyền chưa?" -"Tôi không nghĩ vậy đâu," Shirley trả lời. "Họ là người Nga. Công thức này cũng đơn giản. Hãy lướt sóng tìm thử ngay bây giờ. Ông có thể thấy vài hình ảnh, để biết đại khái. Đây, tôi đánh tên vào ngay." Cô chồm sang thân thể cồng kềnh của Pflaumbaum để sử dụng con chuột và bàn gõ. Ông mập có mùi thơm hơn cô tưởng - mùi sô cô la, mùi cà phê, mùi cần sa, phảng phất mùi rượu đỏ. Những mùi quen thuộc dọc đường phố Berkeley.

Khi hình ảnh hiện ra, ông nói, "cô được lắm". Màu đỏ và màu xanh xoắn vào nhau.  Shirley nói, -"ông thấy chưa? Bí quyết là dùng một phương pháp thiết thực dựa trên những hợp chất ít phí tổn. Có nhiều cách để điểu chỉnh kích thước của vòng xoắn. Ông có thể làm hai cuộn nhỏ cuốn lại với nhau, hoặc một cuốn lớn như nước xoáy. Thậm chí là giống sợi dây bện trang hoàng." -"Thật là hay quá," ông Pflaumbaum dường như thấu hiểu. "Tôi sẽ mướn cô."  Ông liếc nhìn Shirley, tay đang che miệng, giấu nụ cười mãn nguyện. Ông mập tiếp lời, "Bắt đầu từ đầu tháng."

Shirley được cung cấp một góc trống trong nhà máy sơn, một phòng thí nghiệm riêng và một ngân sách nhỏ để mua máy móc vật liệu. Những nhân viên nói tiếng Tây Ban Nha khá thân thiện, nhưng dường như vị nữ kỹ sư thích làm việc một mình. Mỗi xế trưa, Stuart Pflaumbaum đi tham quan, chiếc bụng bự lòi ra dưới áo thun chật, ông hỏi cô về những kết quả mới nhất.

Có vẻ như cô gợi được lòng thích thú của Pflaumbaum, như ông đã làm cho cô thích thú. Rồi nhanh chóng, ông mời cô đi uống cà phê, sau đó, mời ăn chiều, chẳng bao lâu cô ngủ lại nhà ông, ngôi nhà rất đẹp, nằm trên ngọn đồi trông ra cả vùng Fremont.  

Mặc dù Shirley bảo đảm với mẹ, ông chủ là người độc thân, nhưng căn nhà của ông vẫn lai vãng hình ảnh người vợ trước, không hiểu đã ly dị, ly thân hoặc đã qua đời? Mặc dù Stuart không nói gì về sự vắng mặt của vợ, Shirley đã tìm ra tên bà là Angelica. Cũng là người Á Châu, một điềm tốt cho tương lai Sherley. Không phải cô vội vã muốn ổn định, nhưng tốt hơn, những vấn đề rầy rà của hôn nhân được giải quyết một lần cho xong, tương tựa như giải quyết một quy trình giản đồ khó.

Đối với công việc chế tạo sơn hình mẫu, các hợp chất đầu tiên phản ứng tốt, đầy đủ để tạo ra hình ảnh lớn, có khuynh hướng dính chặt vào đồ vật khi sơn. Những công thức tương tựa tiếp theo tuy vô hại nhưng số thành quá đắt để đưa ra sản phẩm. Shirley suy nghĩ đến những cách dùng hóa chất phụ bằng sinh học. Sau một tháng thí nghiệm gay go, cô biết được, nước dịch tụy của loài bò trộn với chất kềm từ bột gỗ và một ít chất hắc tố của loài heo, sẽ trở thành chất xúc tác cho quá trình kích hoạt chế tạo màu, trong căn bản của loại sơn "enamel" (sơn tráng như men, láng và dày). Stuart gọi sản phẩm này là Sơn Aint.

Chỉ trong bốn tháng, họ đã bán ra hai ngàn thùng sơn PPK Aint, gồm bảy màu và nhiều hình mẫu. Mọi người đi xe đạp và những tay đua trong vịnh Phương Nam đều dùng sơn Aint. Vài kẻ gan dạ đã sơn nó lên những xe hơi thường. Stuart mướn luật sư để cầu chứng bằng sáng chế.

Không muốn những sáng chế bị chấm dứt, Shirley bắt đầu tìm đến một loại sơn đặc sệt hơn, gần như một chất dẻo. Để gia tăng độ dày của sơn, cô dùng phản ứng đắp chồng những hóa chất lên nhau, tạo ra những vết nhăn, trở thành những mẫu hình độc đáo - như gai nhọn và thân con voi - nếu xoay đúng độ nghiêng - vết nhăn giống như mặt của Yoda, người hành tinh trong phim Star Wars. Sơn Aint 3 Chiều nổi tiếng hơn Sơn Aint cũ. Được đưa lên hàng tin tức quốc gia và Pflaumbaum Kustom Kolors không còn cách nào cung cấp kịp những đơn đặt hàng.

Stuart nhanh chóng thỏa thuận mua bán với một công ty Đài Loan mới, tên Global Bong. Ông kiếm được bộn tiền. Nhưng khi mực ký tên trên hợp đồng vừa khô, Global Bong muốn đóng nhà máy ở Fremont và dời Shirley đi Trung Quốc. Đó là nơi cuối cùng trên thế gian mà cô phải đến.

Shirley xin nghỉ việc và tiếp tục chương trình nghiên cứu trong hầm dưới nhà của Stuart, hoá ra, không phải là một chiều hướng tốt. Không làm gì cả, Pflaumbaum thực sự đã trở thành nghiện rượu và hút xách. Đôi khi, ông trở thành lạm dụng tình dục và bạo hành. Lúc này, Shirley phải chịu đựng, nhưng rất bực bội. Stuart không bao giờ nhắc đến chuyện hôn nhân nữa.

Một hôm, trong cơn say xỉn, Stuart sơn cả phòng khách với nhiều lớp sơn mới chồng lên nhau, do Shirley vừa sáng chế, Sơn Aint  3 Chiều Di Động. Sơn có hóa chất phụ, giữ nước sơn không hoàn toàn khô. có hình mẫu thay đổi suốt ngày, dựa vào năng lượng từ ánh mặt trời. Stuart nhét dây cáp chuyền đĩa vệ tinh truyền hình vào lớp sơn dày, mày mò lầy lội và tuyên bố có thể xem thấy tất cả các đài một lượt trong lớp sơn. Shirley chẳng thấy gì.

Mặc dù như vậy, ý nghĩ của cô về Stuart có phần phấn khởi khi cô bắt đầu nhận được những tin nhắn dễ thương, tán tỉnh qua điện thoại cầm tay, trong lúc cô làm việc dưới hầm. Dù Stuart không nhìn nhận đã gửi tin nhắn, nhưng còn ai khác hơn?

Rồi còn hai vấn đề lớn khác, sớm phải đối đầu.

Thứ nhất, mẹ của Shirley muốn gặp mặt Stuart ngay lập tức. Chẳng hiểu vì sao Shirley đã không nói cho mẹ biết, bạn trai của cô lớn hơn cô hai mươi tuổi, không phải người Á Châu. Bà Bình nhất định sẽ không đồng ý. Bà sẽ đến gặp họ vào ngày mai. Anh Vinh, người bà con, sẽ chở bà đi. Shirley lo lắng bà Bình sẽ bắt cô rời bỏ Stuart, và còn lo sợ hơn nữa, nếu bà Bình nghĩ đúng. Làm thế nào để cô có thể cân bằng phương trình hôn nhân này?

Vấn đề thứ hai, sau bữa ăn tối, Stuart cho biết Angelica sẽ trở về trong hai hôm nữa, và Shirley nên tránh mặt trong một thời gian. Hóa ra, Stuart vẫn còn hôn phối, ông và Angelica thường xuyên cãi nhau, rồi cô ta giận bỏ đi Thượng Hải, thăm bà con trong tám tháng qua. Tuy nhiên, Angelica bắt được tin Stuart thành công lớn, nên bây giờ cô muốn quay về.

Chiều tối hôm đó, Stuart say ngủ trên ghế dài, nhưng Shirley thức suốt đêm. Nghiên cứu một công thức sơn. Giờ đây, cô đã nhận ra, những tin nhắn đến từ Sơn Aint, không phải từ Stuart. Sơn trò chuyện với cô và yêu cầu cho nó trở thành sản phẩm tột đỉnh mà nó có thể. Shirley vùi đầu làm việc cho tới rạng sáng như nhà bác học điên Frankenstein, không cần phải suy nghĩ cặn kẽ về chuyện cô dự tính. Ngay trước bình minh, cô thực hiện ý định cuối cùng, quét Sơn Aint lên chiếc ghế dài. Stuart ngủ say không biết chuyện gì sắp xảy ra.

Bên ngoài tiếng xe bóp còi. Bà Bình và Vinh đã đến, mang theo sau lưng mặt trời đang lên. Vinh già hom hem muốn trở về Oakland cho kịp giờ làm việc bảo trì tại vận động trường. Trong lúc Shirley đi ra đón họ trên đường vào, tay đang che miệng cười, điện thoại di động bật lên một tin nhắn: "Stuart đa mat. Yeu em. Khanh Do."

Vào nhà, họ nhìn thấy một chàng trai lạ, ngồi trên ghế dài. Một người Việt dễ thương, nét mặt dịu dàng và ánh mắt tử tế. Một cánh tay dựa vào tường, còn ngập trong màu sơn di động. Anh ta mặc y phục của Stuart. Shirley thè lưỡi dài tới tận cằm. Chàng trai không bận tâm. Cô dùng ngòn tay nhỏ ra dấu, chỉ giọt máu nằm gần chân anh. Ngón chân cái của anh ta dài ra như trét vôi, vừa đủ để che kín dấu máu. Chàng trai giựt tay ra khỏi tường và cầm lấy tay Shirley.

"Con là Khánh Đỗ,"  anh nói với bà Bình. "Chúng con đã đính hôn và sẽ làm đám cưới. Hôm nay, chúng con sẽ dời đi Berkeley."

Ngu Yên