Chiến Tranh

Guernica: Danh họa người Tây Ban Nha (Spain) Pablo Picasso đã vẽ tranh Guernica tại nhà của ông ở Paris để đáp lại vụ đánh bom Guernica ngày 26 tháng 4 năm 1937. Phe nổi dậy (Quốc gia bảo thủ, Nationalists) được trợ lực từ nước láng giềng Bồ Đào Nha và các cường quốc phát xít Châu Âu là Ý và Đức, trong khi  phe Cộng hòa (thiên tả, thiên về xã hội chủ nghĩa, Spanish Republicans-khác với phe Republicans ở Mỹ hiện nay)  nhận được sự hỗ trợ của Liên Xô và Mexico.

Guernica là  tên một thị trấn vùng Basque (Bắc Tây Ban Nha), nơi cố thủ của phe Cộng hòa,  bị Đức Quốc xã và Phát xít Ý đánh bom theo yêu cầu của phe Quốc gia (Nationalists)  trong cuộc nội chiến  tàn phá Tây Ban Nha giữa phe nổi dậy và chính phủ cọng hòa.

Nội chiến kéo dài từ 17 tháng 6 năm 1936 cho tới 1 tháng 4 năm 1939, và kết thúc với thắng lợi của phe nổi dậy  và việc thiết lập chế độ độc tài của thủ lĩnh phe Quốc gia là Tướng Francisco Franco.

Bức tranh nhanh chóng trở nên nổi tiếng và được hoan nghênh rộng rãi, và đã giúp thu hút sự chú ý của toàn thế giới đến cuộc Nội chiến Tây Ban Nha.

Guernica là một bức tranh sơn dầu khổ lớn trên vải, là một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của Picasso, được nhiều nhà phê bình nghệ thuật coi là bức tranh phản chiến gây xúc động và mạnh mẽ nhất trong lịch sử. Được trưng bày tại Museo Reina Sofía ở Madrid.

Giải thích các thành phần tranh:(https://artshortlist.com/en/journal/article/guernica-by-pablo-picasso)

• Bóng đèn: họa sĩ không vẽ các vụ đánh bom, chỉ có một bóng đèn để tượng trưng cho biển lửa dưới dạng nguồn ánh sáng nóng phát ra từ bóng đèn.
• Con ngựa: nằm ngay dưới bóng đèn và các tia sáng . Con ngựa bị lòi ruột, một ngọn giáo đâm xuyên qua cơ thể.
• Con bò mộng: biểu tượng của Tây Ban Nha.
• Chim bồ câu: hầu như không được phác thảo và như thể bị xóa đi để thể hiện cuộc chiến như con quái vật trước nền hòa bình đã biến mất.
• Những phụ nữ: nhiều phụ nữ được thể hiện, đáng chú ý là một người ở bên trái bức tranh, đầu quay lên trời, miệng há to và bế đứa con chết trên tay. Một người khác, ở phía trên bên phải của bức tranh đang hét lên, đầu ngẫng lên và cánh tay giơ lên trời.

    Đa số nạn nhân ở làng Guernica là phụ nữ và trẻ em.

• Người đàn ông với thanh gươm: người đàn ông duy nhất được thể hiện trong tác phẩm này, nằm trên mặt đất, với toàn bộ cơ thể của mình bị chặt ra từng khúc, thanh kiếm mọc một cành hoa.

"Giới quân sự không châm ngòi chiến tranh. Các nhà chính trị châm ngòi chiến tranh."

"The military don't start wars. Politicians start wars."

William Westmoreland, Tư lệnh Bộ chỉ huy Cố vấn Quân sự Mỹ tại miền Nam Việt Nam (Military Assistance Command Vietnam, MACV), từ năm 1964 đến năm 1968, Tham mưu trưởng Lục quân Hoa Kỳ từ 1968 đến 1972.

"Nơi tối tăm nhất ở địa ngục dành cho những kẻ giữ thái độ trung lập lúc khủng hoảng đạo đức xảy ra."

"The darkest places in hell are reserved for those who maintain their neutrality in times of moral crisis."

Dante Alighieri (Dante,  1265 – 1321), nhà thơ Ý vào giai đoạn Hậu kỳ Trung Cổ. Tác phẩm Thần khúc (La Divina Commedia) được coi là tập thơ quan trọng nhất của thời kỳ Trung Cổ và là tác phẩm văn học vĩ đại nhất bằng tiếng Ý.

"Chính trị không liên hệ gì với đạo đức."

"Politics have no relation to morals."

Niccolo Machiavelli (1469 - 1527)  nhà ngoại giao, nhà triết học và nhà văn thời Phục hưng người Ý, nổi tiếng với tác phẩm Quân vương (Il Principe, 1513), thường được gọi là cha đẻ của triết học chính trị hiện đại hoặc khoa học chính trị.

"Chỉ cần dân chúng biết đang có một cuộc bầu cử. Những người bỏ phiếu không quyết định gì cả. Những người đếm phiếu quyết định tất cả."

"It is enough that the people know there was an election. The people who cast the votes decide nothing. The people who count the votes decide everything."

Joseph Stalin (1878-1953), nhà cách mạng Bolshevik và chính trị gia độc tài người Gruzia, lãnh đạo tối cao của Liên bang Xô viết từ giữa thập niên 1920 cho đến năm 1953.

"Một trong những hình phạt của  từ chối tham gia chính trị là  cuối cùng mình sẽ bị những kẻ thấp kém hơn mình cai trị."

"One of the penalties for refusing to participate in politics is that you end up being governed by your inferiors."

Plato (429?-347 TCN), là nhà triết học người Athen trong thời kỳ Cổ điển ở Hy Lạp cổ đại, người sáng lập trường phái tư tưởng Plato (Platonist school of thought), và Học viện (Academy), cơ sở giáo dục đại học đầu tiên ở thế giới phương Tây

"Tôi mệt mỏi chán ngấy chiến tranh. Vinh quang của nó chỉ là rượu mạnh giả hiệu. Chỉ có những kẻ chưa bao giờ bắn một phát súng hay nghe tiếng rú và tiếng rên xiết của người bị thương tích mới kêu gào đổ máu, trả thù hay gây cảnh hoang tàn. Chiến tranh là địa ngục."

"I am tired and sick of war. Its glory is all moonshine. It is only those who have neither fired a shot nor heard the shrieks and groans of the wounded who cry aloud for blood, for vengeance, for desolation. War is hell."

William Tecumseh Sherman, (1820 –  1891),  tướng quân đội Liên bang miền Bắc thời Nội chiến Hoa Kỳ; nổi tiếng tài giỏi về chỉ huy chiến thuật, ông cũng bị chỉ trích vì đã sử dụng chiến thuật tiêu thổ tàn bạo theo đường hướng chiến tranh toàn diện đối với địch quân, được mệnh danh là  "tướng lĩnh đầu tiên của nền quân sự hiện đại"

"Mọi người, lúc chiến tranh xảy ra, tập sống với một nguyên  tố mới: sự giả dối."

"Everyone, when there's war in the air, learns to live in a new element: falsehood."

Jean Giraudoux (1882-1944), một trong những nhà viết kịch quan trọng nhất của Pháp giữa Thế chiến thứ nhất và Thế chiến thứ hai với văn phong tao nhã và tính phoáng khoáng của thi ca. Chủ đề chính của Giraudoux là mối quan hệ nam nữ — hoặc trong một số trường hợp, giữa con người và một lý tưởng không thể đạt được.

"Loài người phải chấm dứt chiến tranh trước khi chiến tranh chấm dứt loài người."

"Mankind must put an end to war before war puts an end to mankind."

John F. Kennedy, (1917 – 1963) (JFK) Tổng thống thứ 35 của Mỹ, 1961-1963. Bị ám sát vào ngày 22 tháng 11 năm 1963,  một bước ngoặt trong lịch sử nước Mỹ.

Hồ văn Hiền
Ngày 15 tháng 3 năm 2022