"Nếu trong nước hay có loạn là vì nhân-dân bị thiếu-thốn. Từ nay sắp tới, lương-bổng của ta là 500$ một tháng thì ta chỉ lãnh 200$ mà thôi, còn lại 300$ ta giao cho các thầy đem ra giúp-đỡ kẻ nghèo-khó." ** Duy-Tân ** (năm 8 tuổi)

Bóng Quê

Sài Gòn nay đã xa vời
Với tay không tới, chơi vơi biển buồn
Đêm hai tám Tết xa nguồn
Dòng sông đen tối, chiếc xuồng thầm trôi

*

Nhiều người, trong đó có tôi
Bạch Đằng tay vẫy, im ngồi lặng thinh
Xuyên qua kẽ vách, lén nhìn
Cố gom kỷ niệm, bóng hình trong tim

*

Rời nhà, lặng tiếng, im lìm!
Không cho ai biết, đi tìm tương lai
Nào ai biết được ngày mai
Đến bờ mơ ước, hay là ướt mưa?!

*

Ngồi đây nhớ bóng quê xưa
Nhớ hàng dừa nước, vẫn chưa phai nhòa
Tìm đâu phố cổ, căn nhà
Nuôi tôi đi học... ê a đánh vần

Mùa thu đang dung dăng bước vào vương cung của vùng trời quê hương thứ hai. Bức tranh giao mùa bắt đầu thay sắc. Cây, trái, cỏ, hoa…. Và luôn cả khí hậu nũng nịu ươm đượm làn sương khuya màu tro xám. Thiên nhiên y hệt như cây bút thời gian, thích thoa màu ủ ê lên vạn vật. Cho lòng người giây phút khắc khoải, chập chùng dõi mắt buồn xa xăm.

Góc phố hứng đựng nhiều cây cảnh. Mà lá trên cành đang âu sầu than thở… Lo sợ ngày gần đây, mình sẽ cởi áo trần gian, lìa cành yêu thương. Bao viễn cảnh không vui chợt quay về. Như vô tình tô đậm thêm nỗi hoang vắng đìu hiu nhiều hơn. Chính cái màu vàng của rừng thu tình tứ, khơi gợi trong ta nỗi nhớ bóng quê xa xăm, bên kia bờ đại dương.

Quê Ngoại của tôi quanh năm sinh sống về nghề nông. Ruộng lúa là thảm nhung xanh rì, cò bay thẳng cánh. Người dân trong xóm làng đều siêng năng. Một ngày đổ mồ hôi, họ trân quý từng giọt nhọc nhằn. Ai cũng chắt chiu dành dụm, có tiền mua vài công đất. Nếu ai sở hữu ít ruộng quá, thì đến mùa lúa, họ phải gia công, phụ giúp nhà nông nào có thảm ruộng mênh mông.

Sau mùa cấy gặt, thu hoạch sẽ được chia ra. Cũng như, họ được chi trả những ngày khòm lưng gieo hạt, nhổ mạ non, gặt lúa chín, đập lúa khô thành hạt rơi trong bồ. Chiều xế bóng, họ cùng nhau gánh phần lúa mình cắt xong, mang về phơi ngoài sân nhiều nắng.

Khi hạt lúa khô ráo, không bị mốc meo. Bảo đảm thời gian dự trữ lúa trong bồ. Cái bồ lúa là bao tử to lớn, là gia tài của chủ nhà. Nên được trân quý‎ cất giấu trong căn buồng thông thoáng, hầu tránh độ ẩm. Sẽ giữ được hạt gạo thơm tròn năm, mà không sợ đói khổ.

***

Màu tím chiều hoàng hôn rũ xuống, cho màn đêm vây kín đất trời. Và màu đen tối mịt mù phủ vây. Ngoài đường im lìm. Vạn vật âm thầm chìm vào bóng quê đen mực. Thuở ấy, ở miệt vườn ít khi nào có cột đèn. Trong mái nhà tranh nhấp nhô giữa thảm lúa, thì le lói ngọn đèn dầu hôi. Giọt sáng mờ mờ tỏa ánh vàng vọt. Nhè nhẹ phiêu bồng theo hơi thở của ông lão Thời Gian, trải qua từng đêm dài.

Lọn gió hiền hòa, lay lắt loang tỏa mùi thơm lúa chín bay xa.

Hình như, tôi vừa cảm nhận hương đồng cỏ nội thoang thoảng đâu đây?!

Hay, đó chỉ là mơ!

Mơ cái bóng quê hư ảo, của một đoạn đời xanh tóc bên kia bờ đại dương. Nay... tôi đã thật sự cách xa muôn trùng rồi?!

Bạch Liên

26/09 (SEPT 26th) – 2023