"Tôi là một người trong tay không lấy một tấc sắt, trên mặt đất không có chỗ nào dừng chân. Chẳng qua mình là một thằng tay không, chân trắng, sức yếu, tài hèn lại đòi vật lộn với hùm beo có nanh dài, vuốt nhọn. Dù sao mặc lòng, tôi vẫn cứ hăng-hái đi tới. Tôi vẫn muốn đổ máu ra mua Tự-Do." ** Phan Bội Châu **

 

 

Sớ Táo Quân Mậu Tuất 2018 

 

18Dhvhstq1 

 

Noel đã  đến,
Tết chẳng còn xa,
Táo này ngó qua
Nhìn lại đã thấy
Tuổi già ló ra.
Bao nhiêu bạn già,
Sứt càng gãy gọng,
Tay chân lọng cọng
Nói không ra lời
Cho nên tức thời
Ngồi ghi chép sớ
Lỡ mai mốt khờ
Còn viết được chi!
Nay còn nhớ gì
Từ từ sẽ kể.

Bắt đầu chuyện Mễ
Biên giới phía nam.
Muôn triệu người ham
Chạy qua Mỹ ở.
Than nào đói khổ
Tìm việc không ra,
Con nít đàn bà
Chạy đông hơn trước
Mong sao tới được
Biên giới Cờ Hoa
Trình với quan toà
Xét cho trú ẩn.
Hành trình gian nan
Mấy ngàn cây số
Chen chúc lố nhố
Kiếm ngỏ len vào
Trẻ con lao đao
Có em mất mạng.
Thấy người gian nan
Nghĩ cảnh lầm than
Mấy mươi năm trước
Nhắm mắt đưa chân
Tìm đường vượt biển.
Trời cho thoát hiểm
Mới có ngày nay.
Mới biết thân này
Khác chi bọt biển
Sống chết rủi may
Sang hèn cũng số.

Nhắc người bên đó
Nhớ người bên đây.
Qua Mỹ lâu nay
Giờ bị trục xuất
Giam giữ bao ngày
Số phận chẳng may
Vào tù ra khám.
Mới biết ai dám
Vỗ ngực xưng tên
Mãi mãi bình yên
Là dân Mỹ Quốc (1)

Nước này đang lúc
Lắm chuyện cực đoan
Tổng Thống oang oang
Tuýt lên tuýt xuống (2).
Điều gì Ngài muốn
Ngài quát ra liền.

Nhất quyết xây tường
Bảo vệ biên giới
Giá lên 5 tỷ
Đồng Mỹ Đô la.
Thay đổi liên miên
Phụ tá thay phiên
Người cũ người mới.
Báo chí chửi bới
Cũng không chịu thua,
Đối lập như mưa
Tấn công dồn dập,
Phụ nữ "bức xúc"

Phong trào #MeToo (3)

Chuyện mới chuyện xưa
Đàn ông bị tố.
Da màu sồi sục,
Đồng tính kêu la,
Nhảy qua Dân Chủ
Quyết chơi Cọng Hoà,
Bầu cử nửa mùa
Dành lấy Hạ Viện
Cưa ghế ông Trùm
Phá thế độc tôn
Đa số lưỡng viện.

Chỉ tạm hưu chiến

Bush Cha qua đời

Nước Mỹ người người

Tỏ lòng thương tiếc.

 

Tổng Thống vẫn lỳ
Chiến tranh kinh tế
Tăng cao giá thuế
Hàng của China,
Trung Quốc chẳng thua
Đánh lại hàng Mỹ
Vỏ quýt có dày
Gặp móng tay nhọn.
Hai bên thương thuyết
Buenos Aires

Hưu chiến tạm thời
Ba tháng nữa thôi
Ngã ngũ ra sao
Hạ hồi phân giải.(4)

Thế giới chuyển biến

Không riêng Hoa Kỳ

Ba Lan, Áo, Hung

Cùng theo chiều hướng

Củng cố quốc gia

Chủ nghĩa dân tộc

Ngăn chặn di dân

Đề cao nòi giống.

 

Bao năm đại đồng

Toàn cầu sống chung

Nay theo gương Mỹ

Bảo vệ thị trường

Phục hưng quê hương.

Sợ Trung Quốc lấn

Từ Nhật đến Ấn

Tung tiền võ trang

Cùng Úc sắp hàng

Cùng nhau giữ biển

Phụ giúp Việt Nam.

 

Nước Pháp gặp biến,

Gi-lê Áo Vàng (5)

Biểu tình miên man

Đốt nhà đốt cửa

Xăng tăng mấy xu

Paris nổi lửa

Xách động đám đông

Chỉ cần facebook!

Macron nhượng bộ
Nhưng vẫn chưa yên
Châu Âu đảo điên
(Giới trung lưu nghèo
Mất nhiều quyền lợi
Nghiêng qua bảo thủ
Chủ nghĩa quốc gia.)(6)

 

Lại thêm chuyện "stock"

Tụt dốc không phanh

Suy thoái thành hình

Hay chỉ "sửa đổi"? (correction)

Kinh tế tơi bời

Nam Mỹ muốn đói

Venezuela

Chính trị ẩu tả

Chavez, Maduro (7)

Ỷ vô dầu hoả

Đất nước tan hoang

Di dân đói khổ

Lan toả loạn ly

Triệu triệu người đi

Làm ăn nước khác

Sóng người trôi dạt

Qua tận Âu Châu.

 

Anh cũng nhức đầu

Vì lo Brexit

Đức cũng rối rít

Merkel mất ngôi

Ý lại động trời

Xài tiền quá mức

EU bực tức

Đoàn kết không xong

Hết Anh đi rong

Lại Mỹ làm khó,

Đòi tiền đòi bỏ

Không chơi NATO (8)

Macron nhảy vô

"Đâu có cần Mỹ!

Châu Âu lo lấy

Tự bảo vệ mình".

 

Nga lại hung hăng

Bắt tàu Ukraine

Lại thêm khủng hoảng

Nga Mỹ ...từ nhau.(9)

Chính trị chơi nhau

Thấy mà phát ớn.

(Thần xin hỏi nhỏ

Thượng đế cho hay

Trên cung đình Ngài

Lôi thôi như vậy?

Bất kính tội này,

Thần xin đại xá).

 

Trần gian ghê quá

Kiện cáo lung tung,

Dân Chủ Cọng Hòa

Nhức đầu ghê lắm!

Điều tra rối rắm

Tổng thống bị truy,

Đó là chưa kể,

Bên xứ Korea

Tổng thống ngồi tù,

Thay nhau lãnh đủ.

Cũng may chính phủ

Hai miền Bắc Nam

Thương thuyết khả quan

Mở đường thống nhất

Tương lai xa gần

Bài học Việt Nam

Tránh đường xương máu.

 

Ngọc Hoàng ngồi đó

Nghe đủ mệt rồi

Chắc Ngài muốn hỏi

Hạ giới gì vui?

Xin trình chút chơi.

Thể thao thi đấu

Việt Nam đánh dấu

Đông Nam Á Châu

Đá banh hết xẩy

Thắng đội Mã Lai

Quán quân giành giải.

Hàn Quốc thơm lây

Thầy Park quá giỏi

Ngoại giao thể thao

Hàn-Việt thật khoái.

 

Thêm chuyện vui khác

Hoa hậu Việt Nam

Bị Mỹ chọc quê

Tiếng Anh quá yếu

Nhờ cộng đồng mạng

La mắng quá chừng

Cô Mỹ biết thân

Đứng ra xin lỗi.

Chuyện nhỏ quá đỗi

Nhưng cũng chứng minh

Thế giới văn minh

Đừng kỳ thị nhé!

Tưởng rủi mà may
Ứng viên Việt Nam
Vô được Top Five

Nhường Phi số một
Người đẹp thế giới.

"Thứ này gossip!"

Ngọc Hoàng ngồi nghe
“Chán. I don't care

Nói chuyện serious!"

 

Hay Ngài muốn biết

Trong nghề y tế

Có chuyện chi hay?

Trung quốc gần đây

Nhà khoa học trẻ

Luật lệ bất kể

Tự mình ra tay

Chỉnh sửa các gien

Phôi thai hai trẻ

Để chúng không thể

Mắc “Hát I Vê” (HIV).

Thế giới quá ghê

Tay này quá bạo

Cắt “Đi En Ây” (DNA)

Đâu chỉ đời này?

Còn bao đời khác.(10)

Thêm chuyện vui nữa
Là giải Nobel
Cho hai bác học
Một người bên Nhật
Một ở Hoa Kỳ
Trị liệu ung thư
Bằng cách thả lỏng
Hệ thống miễn dịch
Phòng chống ngoại xâm
Hết bị gò bó
Nhảy ra uy hiếp
Tế bào ung thư.(11)

Nhân việc y tế,
Mỹ còn rối ren
Giải quyết chuyện "health"(12)
Không phải là dễ.
Trump muốn thay thế
Bỏ Obamacare,
Dân Chủ thì mê
Đem Medicare
Cho mọi lứa tuổi.
Nói gì thì nói
Lấy tiền đâu ra
"Free" cho tất cả
Chính sách đổi mới
Luật cũ bỏ qua
Cuối cùng nhà nhà
Bảo hiểm quá đắt.(13)

Lại thêm thuốc lắc
Ma tuý tràn lan
Chết mấy chục ngàn
Vì lạm dụng thuốc.
Tỷ lệ chán sống
Tự tử nhiều hơn
Chỉ mười mấy năm
Tăng lên dữ dội (14)

Cuối năm cuối tháng
Lại chưa hết xui
Ngân sách lôi thôi
Chính phủ đóng cửa.

Tuy Mỹ phồn vinh
Vẫn nhiều cơ cực
Nhiều chuyện phải làm
Cho năm 19
Trước khi biến chuyển
Bầu năm 20.

Mãi nói chuyện người
Trở về đất nước
Mặc dù xa xôi
Chỉ đọc báo thôi
Thần đọc quanh năm
Chỉ nhớ đại khái
Thứ nhất là chuyện

Chủ tịch bí thư
Gom về một mối
Lắm kẻ ra toà
Hiện tượng đốt lò
Quanh năm còn cháy,
Thứ hai thành phố
Nhỏ lớn bắc nam
Mưa lũ lan tràn
Thay phiên ngập lụt
Phố biến thành sông
Dân ra bắt cá
Ngập xe chèo thuyền
Khí hậu chuyển biến
Hâm nóng toàn cầu
Sóng biển bãi dâu

Trung Quốc chặn đầu

Cửu Long dòng cạn.
Còn chuyện ăn nhậu
Phổ biến khắp nơi

Bia uống gấp đôi (15)
Món Việt lên ngôi
Thế giới ăn phở (16).

Sớ này dài đủ,
Ngọc Hoàng phờ râu
Ngài chắc ngẩn ngơ
"Làm người khó thật !"
Ngài đừng đi xuống
Trên Trời sướng hơn

Chúng con hạ giới!

Ngài muốn biết hơn
Xin vào "gu gơn"
Trên internet.

Đến đây là hết
Thần xin lui về
Uber trễ xe
Thần xin tháo chạy!

Táo Mỹ gốc Việt
Cuối năm Mậu Tuất (2018)


Chú thích:

      1. Số lượng người gốc Việt bị Mỹ trục xuất trong năm 2018 tăng hơn 70 phần trăm so với năm trước, theo một báo cáo của cơ quan thi hành di trú liên bang, tiếp tục mức tăng mạnh dưới thời chính quyền Trump vốn đang ráo riết xúc tiến chính sách di trú khắt khe hơn. Báo cáo được công bố giữa lúc nhiều bản tin của giới truyền thông trong tuần này cho biết chính quyền Trump sẽ tái tục việc trục xuất về Việt Nam một số người tị nạn chiến tranh đến Mỹ trước năm 1995, bất chấp một thỏa thuận mà hai nước đã kí vào năm 2008 cung cấp sự bảo vệ cho những người này. (VOA)

      2. #MeToo: Phong trào mạng xã hội khuyến khích phụ nữ lên tiếng tố cáo các vụ xâm phạm tính dục, dù xảy ra đã mấy chục năm trước, nhưng vì xấu hổ hay sợ sệt họ chưa dám công khai nói ra. Chuyện này làm nhân vật tiếng tăm bị ra toà hay mất chức.

      3. Mỹ và Trung Quốc đã đồng ý ngừng chiến tranh thương mại sau bữa tiệc tối giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ở Argentina hôm 1/12. Giờ đây các nhà đàm phán của hai bên có 90 ngày đình chiến để tìm cách giải quyết các bất đồng nhằm tránh quay trở lại con đường đánh thuế lẫn nhau.
        Trước đó ông Trump đã áp thuế chủ yếu là 10% lên 250 tỷ đô la hàng nhập khẩu từ Trung Quốc – tức là một nửa tất cả những gì Trung Quốc bán cho Mỹ. Ông cũng đe dọa sẽ tăng thuế từ 10% lên 25% vào đầu năm sau nếu Bắc Kinh không đáp ứng những đòi hỏi của ông cũng như sẽ áp thuế lên toàn bộ 267 tỷ đô la còn lại hàng hóa của Trung Quốc. (VOA)

      4. Gilets Jaunes/Yellow Vests

      5. Trên khắp châu Âu, các đảng theo chủ nghĩa dân tộc và cực hữu đã đạt được những thành tựu bầu cử quan trọng.
        Một số người đã nhậm chức, những người khác đã trở thành tiếng nói đối lập chính, và ngay cả những người chưa đạt được chỗ đứng chính trị đã buộc các nhà lãnh đạo phải thích nghi.
        Một phần, đây có thể được coi là một phản ứng dữ dội chống lại cơ sở chính trị sau khủng hoảng tài chính và di cư, nhưng làn sóng bất mãn cũng chạm vào nỗi sợ hãi từ lâu về toàn cầu hóa và làm loãng bản sắc dân tộc.
        Mặc dù các bên liên quan trải rộng trên một phạm vi chính trị rộng lớn, có một số chủ đề phổ biến, chẳng hạn như sự thù địch với nhập cư, chống Hồi giáo và nghi ngờ chủ nghĩa đoàn kết Âu Châu (Euroscepticism).(BBC) https://www.bbc.com/news/world-europe-36130006

      6. Một cuộc khủng hoảng kinh tế và chính trị xã hội đã diễn ra ở Venezuela kể từ năm 2010 dưới thời tổng thống của Hugo Chávez và tiếp tục với tổng thống hiện tại Nicolás Maduro. Tình hình hiện nay là cuộc khủng hoảng kinh tế tồi tệ nhất trong lịch sử Venezuela và trong số những cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất ở châu Mỹ, với siêu lạm phát, tỷ lệ đói, bệnh tật, tội phạm và tử vong tăng cao, và di cư từ nước này.

      7. Trump Confirms He Threatened to Withdraw from NATO

Phong trào áo vàng (tiếng Pháp: Mouvement des gilets jaunes) là một phong trào chính trị bắt đầu trực tuyến vào tháng 5 năm 2018 và dẫn đến các cuộc biểu tình bắt đầu ở Pháp vào ngày 17 tháng 11 năm 2018 và nhanh chóng lan sang Wallonia, Bỉ. Được thúc đẩy bởi giá nhiên liệu tăng, chi phí sinh hoạt cao và tuyên bố rằng gánh nặng không cân xứng của cải cách thuế của chính phủ đang rơi vào tầng lớp lao động và trung lưu, đặc biệt là ở khu vực nông thôn và ven đô, những người biểu tình đã kêu gọi giảm thuế nhiên liệu, giới thiệu lại thuế đoàn kết đối với sự giàu có, tăng mức lương tối thiểu và từ chức của Emmanuel Macron với tư cách là Tổng thống Pháp.
Các nhà lãnh đạo của phong trào đã chọn vest màu vàng làm biểu tượng bởi vì, kể từ năm 2008, một đạo luật đã yêu cầu tất cả những người lái xe Pháp phải có áo khoác có khả năng hiển thị cao trong xe của họ. Kết quả là, áo phản quang đã phổ biến sẵn rộng rãi, rẻ tiền và mang tính biểu tượng. Đến đầu tháng 12 năm 2018, biểu tượng đã trở nên ngày càng phổ biến từ châu Âu đến Iraq, khi các nhóm khác nhau sử dụng áo khoác có khả năng hiển thị cao để thu hút sự chú ý đến chương trình nghị sự của họ. (Wikipedia)

8)https://www.atlanticcouncil.org/blogs/natosource/trump-confirms-he-threatened-to-withdraw-from-nato

9) Cố vấn an ninh quốc gia của Mỹ John Bolton cho biết sẽ không có cuộc gặp gỡ nào giữa Tổng thống Mỹ và Tổng thống Nga nếu nước Nga còn giữ lại các chiến hạm của Ukraine và thủy thủ của những chiếc tàu này bị bắt gần Crimea.

10) Một nhà khoa học Trung Quốc hôm 28/11 nói ông tự hào về công trình của mình, dù ông đang trong tâm bão về vấn đề đạo đức liên quan đến việc ông tuyên bố là đã có những trẻ sơ sinh chỉnh sửa gien (gene editing) đầu tiên trên thế giới. Ông cũng tiết lộ rằng đã có ca thụ thai "tiềm năng" thứ hai trong khuôn khổ cuộc nghiên cứu. Trong các video được đăng lên mạng trong tuần này, ông Hạ cho biết ông đã sử dụng công nghệ chỉnh sửa gien được gọi là CRISPR-Cas9 để thay đổi các gien phôi thai của hai bé gái sinh đôi ra đời trong tháng này. Ông cho biết việc chỉnh sửa gien sẽ giúp bảo vệ các hai bé gái khỏi bị nhiễm HIV, loại virus gây bệnh AIDS.
Nhưng các nhà khoa học và chính phủ Trung Quốc đã lên án công trình mà ông Hạ nói ông đã thực hiện, và một bệnh viện liên quan đến nghiên cứu của ông cho rằng giấy phép về đạo đức của họ có thể đã bị làm giả. (VOA)

11) Ung thư giết chết hàng triệu người mỗi năm và là một trong những thách thức sức khỏe lớn nhất của loài người. Bằng cách kích thích khả năng vốn có của hệ thống miễn dịch của chúng ta để tấn công các tế bào khối u, những người đoạt giải Nobel năm nay đã thiết lập một nguyên tắc hoàn toàn mới cho liệu pháp ung thư.
James P. Allison đã nghiên cứu một loại protein được biết có chức năng như một cái phanh trên hệ thống miễn dịch. Ông nhận ra tiềm năng của việc giải phóng phanh và từ đó giải phóng các tế bào miễn dịch của chúng ta để tấn công các khối u. Sau đó, ông đã phát triển khái niệm này thành một phương pháp hoàn toàn mới để điều trị bệnh nhân.
Cùng thời gian này, Tasuku Honjo đã phát hiện ra một loại protein trên các tế bào miễn dịch và sau khi khám phá cẩn thận chức năng của nó, cuối cùng tiết lộ rằng nó cũng hoạt động như một cái phanh, nhưng với một cơ chế hoạt động khác. Các liệu pháp dựa trên khám phá của ông đã chứng minh được hiệu quả rõ rệt trong cuộc chiến chống ung thư.
Allison và Honjo đã chỉ ra các chiến lược khác nhau để ức chế hệ thống phanh trên hệ thống miễn dịch có thể được sử dụng trong điều trị ung thư. Những khám phá tinh tế của hai nhà khoa học đoạt giải tạo thành một cột mốc trong cuộc chiến chống ung thư của chúng ta.
(Theo website Nobelprize.org

https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/2018/press-release/)

12) Y tế Hoa Kỳ càng ngày càng đắt đỏ so với các nước phát triển khác.TT Trump muốn xoá bỏ luật ACA (Affordable [Health] Care Act) của TT Obama. Bernie Sanders, phe Dân chủ đề nghị chương trình "Medicare for All" theo kiểu nhà nước phụ trách trả tiền toàn bộ chi phí y tế, thay vì dựa vào các bảo hiểm tư nhân hiện nay (one payer system); bằng cách mở rộng chương trình Medicare (hiện nay dành cho người già) cho tất cả mọi người.

13) What to Do If You Can't Afford ACA Health Insurance Premiums

https://www.consumerreports.org/health-insurance/what-to-do-if-you-cannot-afford-aca-health-insurance-premiums/

14) Tỷ lệ tự tử tăng nhanh ở Mỹ. Tăng 30% trong vòng 17 năm qua, nhất là các vùng Trung Tây (Midwest). Chiều hướng tự tử ở các nước phát triển như Nhật, Hàn quốc cũng vậy.
Why US suicide rate is on the rise

https://www.bbc.com/news/world-us-canada-44416727

15) Tại hội thảo cung cấp thông tin về dự án Luật phòng chống tác hại của rượu bia do Bộ Y tế tổ chức sáng ngày 8/6, ông Nguyễn Phương Nam, Văn phòng Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam cho biết; Lượng tiêu thụ rượu bia tại Việt Nam đứng thứ 3 châu Á, 64 thế giới, với mức trung bình 8,3 lít năm 2016. Dự báo đến năm 2025, mức độ tiêu thụ rượu bình quân sẽ là 7 lít/người/năm.
TS Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) lo ngại, sử dụng rượu bia ở Việt Nam đang ở mức báo động và có xu hướng tăng nhanh qua các năm. Năm 2017, sản lượng bia là 4,006 tỷ lít. Việt Nam thuộc nhóm quốc gia có tỷ lệ nam giới uống rượu bia cao nhất thế giới và tỷ lệ uống rượu bia ở cả 2 giới ngày càng gia tăng. Mức độ này sẽ còn gia tăng trong những năm tới nếu không có các biện pháp kiểm soát mạnh mẽ để kịp thời điều chỉnh.
https://www.msn.com/vi-vn/money/topstories

16) “Việt Nam là một đất nước có lịch sử hơn 3.500 năm, nhưng phở là một món ăn tương đối mới. Nó được sinh ra vào đầu thế kỷ XX ở vùng Hà Nội, thủ đô của Việt Nam, nằm ở phía bắc của đất nước. Phở bị ảnh hưởng nặng nề bởi cách nấu ăn Trung Quốc và Pháp. Phở và gia vị được nhập khẩu từ Trung Quốc và người Pháp đã phổ biến việc ăn thịt đỏ. Người ta tin rằng món phở ăn có nguồn gốc từ món “pot au feu”, xúp thập cẩm kiểu Pháp. Đầu bếp Việt Nam pha trộn ảnh hưởng của Trung Quốc, Pháp và bản địa để tạo ra một món ăn độc đáo của Việt Nam. Sự phổ biến của phở lan rộng về phía nam vào năm 1954 khi đất nước được chia thành Bắc và Nam Việt Nam. Khi món ăn di chuyển về phía nam, các đầu bếp đã cho thêm vào món ăn này các thành phần bổ sung cho đến khi nó phát triển thành phiên bản thường được phục vụ ngày nay, đã được phổ biến trên toàn thế giới bởi những người tị nạn sau Chiến tranh Việt Nam.”

http://www.brandgvacations.com/pho-perfect-comfort-food/

Táo Mỹ Gốc Việt

Cuối năm Mậu Tuất (2018)