"Biết lỗi, không khó; đổi lỗi mới khó.  Nói điều thiện không khó, làm điều thiện mới khó"

** Hà Phủ - triều Lê Nhân Tôn **

Tòng Quân

Thơ: Hữu Loan
Nhạc: Phạm Ngọc Lân
Hòa-âm: Phạm Ngọc Lân
Tiếng hát: Phạm Ngọc Lân

Lời Giới-Thiệu Của Nhạc Sĩ Phạm Ngọc Lân:

Tòng Quân (Nếu Anh Không Đi)
Thơ Hữu Loan (1916 - 2010)
Nhạc Phạm Ngọc Lân, 2010

Hữu Loan là nhà thơ nổi tiếng trong giai đoạn kháng chiến với bài thơ bất hủ Màu Tím Hoa Sim. Bài Tòng Quân này của ông được một người bạn từ thời kháng chiến, nhà thơ Dương Tường, nhớ và ghi lại, phổ biến sau khi Hữu Loan qua đời tháng 3-2010.

Nhà thơ Hữu Loan làm thơ không nhiều, và đại đa số người yêu thơ ông vẫn tưởng chưa có tập thơ nào của ông được xuất bản. Nhưng thật ra, năm 1990, Nhà Xuất Bản Hội Nhà Văn có in một tuyển tập 10 bài thơ của Hữu Loan mang tựa đề "Mầu Tím Hoa Sim", trong đó có bài thơ "Nếu Anh Không Đi", chính là bài thơ "Tòng Quân" mà nhà thơ Dương Tường đã ghi lại qua trí nhớ, có thể có một vài chữ không chính xác.

Bài Tòng Quân được ghi là 1947, nhưng bài Nếu Anh Không Đi ghi là 1950, có lẽ chính xác hơn.

(1) "vị hôn thê" theo từ điển Hán Việt của Đào Duy Anh là "vợ chưa cưới". Hiện nay, chữ "hôn thê" được dùng thay cho "vị hôn thê".