"Ta muốn cưỡi cơn gió mạnh, đạp làn sóng dữ, chém cá tràng-kình ở Biển Đông, quét sạch bờ-cõi để cứu dân ra khỏi nơi đắm-đuối chứ không thèm bắt chước người đời cúi đầu, cong lưng làm tỳ-thiếp cho người ta." ** Triệu Thị Trinh **

Giới Thiệu Kelli Russell Agodon: Thi Sĩ Hoa Kỳ

KelliRussellAgodon NguYen

Kelli Russell Agodon
(1969 đến hiện tại)

Kelli Russell Agodon sinh tại Seattle, Washington, USA, năm 1969. Tốt nghiệp đại học Washington và ra trường MFA của Raunier Writers tại đại học Pacific Lutheran.
2003, lãnh giải Floating Bridge Press Chapbook Award.
2005 William Stafford Award.
Đồng chủ bút Crab Creek Review từ 2009 - 2014. Đồng sáng lập Two Sylvias Press.

Tác phẩm:

Geography. Floating Bridge Press. 2003.
Small Knots. Cherry Grove Collections. 2004.
An Alphabet Between Us. Pacific Lutheran University. 2007.
Letters From the Emily Dickinson Room, White Pine Press, 2010.
Hourglass Museum. White Pine Press. 2014.

10 Bài Thơ Tuyển

Chiếc Mũ của Thi Sĩ Neruda

Một ngày, khi thời tiết cướp hết tất cả gió,
Pablo nói với nàng, anh cất những mảnh thơ
giấu trong vành mũ.

Anh mở cửa sổ chẳng mát chút nào
chỉ thêm nóng nực, hỏi nàng đi dạo biển,
thử xem thân xác cả hai
có biến thành sóng.

Khi trở về, anh đặt chiếc mũ,
ngửa lên trời, giữa chiếc bàn.
Nàng bỏ vào đầy đu đủ, trái sung,
tìm mảnh thơ nháp giấu dưới vải lót.

Đêm đến, chiếc mũ trống trơn
và bàn đánh máy, đầy trang chữ
bắt đầu bằng vài điều về đại dương,
và vài điều về cây quả.

Họ không để ý bầu trời, đầy sao hôm sau
hoặc con nhạn xanh đốm trắng
đang gắp trang chữ bay đi.

Họ ngồi bên ngoài cho đến khi trời sáng
trải dài thành một dải nắng mới ban mai,
chiếc bóng cái mũ biến dần trên bãi biển.

(Neruda's Hat.)

Trật Chìa

Anh: Người pha rượu đang ở cánh trái của quày hàng, tay áo xăn lên, đang rêu rao về hạnh phúc, đó là Fredrich Nietzsche. Vết sẹo nhỏ trên cằm của anh, chúng ta đánh tay chào nhau, gật đầu đồng ý cùng nhau đi bỏ phiếu, cho ông Gore, ông Clinton, ông Obama.

Tôi: Một vị thần bất bạo động. Thi sĩ Mắt Xanh đang nốc rượu bourbon. Áo len trắng. Con chó vàng thuộc nhà dân chủ mang giày ống da lộn. Anh hỏi tôi nghĩ gì về án tội tử hình còn tôi nói chuyện đùa về tiểu thuyết. Lẽ ra, tôi nên nói tôi rất thích vòng môi của anh, cách anh lơ đãng kêu tôi cục cưng. Tôi chưa bao giờ cho anh số điện thoại. Tôi dùng bàn máy đánh chữ. Anh có những ngón tay dài.

(Missed Connection.)

Ngư Nhân Hỏi Thượng Đế

Như thiếu nữ, nàng ghét bất cứ loại hạt gì
dính trên vây cá. Bây giờ, một phần nàng giống kiến lửa và phần kia giống con rết.
Nơi cồn cát kéo dài vào các lối đi, thấy đường cái quan.
Huyết áp của nàng tăng nhiệt độ theo vận tốc gió.

Nơi sùng bái là bờ biển ngàn dặm dài,
Nàng đã quen với khuôn trăng, với thủy triều lên xuống.
Nàng mặc bọt sóng như áo choàng,
biết sóng dội là tưởng tượng, không dùng để cầu nguyện.

Giờ đây, câu nàng hỏi liên quan chuyện Cựu Ước
bắt đầu trong khu vườn rồi dẫn đến bàn tay vẽ trên trần nhà thờ.
Nàng muốn cầm một dải dây cỏ, bóng thiên thần
băng qua bờ. Nàng đánh cắp kinh thánh từ quán trọ Bãi Biển;

Nàng sẽ tin kinh thánh nếu sách nổi không chìm.

(A Mermaid Questions God.)

Chụp Hình Bướu

Tôi tưởng tượng trên bãi tắm ngực trần ở Nice,
phụ nữ hút thuốc, đọc tiểu thuyết dưới nắng.
Tôi giả đò thoải mái cởi áo quần
trước đám đàn ông sẽ về nhà với vợ,
trước đám đàn bà
đã thấy hai mươi cặp vú hôm nay,
trước bầy ma lặng lẽ
đã băng qua cùng cánh cửa trước tôi,
họ mong bác sĩ sớm khám phá,
để giải phẩu, uống thuốc, trị liệu, cứu bệnh nhân.

Hôm nay, họ khám bướu cho tôi
với vòng tròn dán nhỏ, một bao vỏ bằng sắt
lồng dưới mảnh nhựa trong.
Họ giúp tôi tẩy sạch mùi chất khử
quấn quanh eo tôi tấm khăn chì,
sửa tư thế theo y tá, đúng với bức vách trắng-
một cánh tay đặt lên máy quang tuyến chụp hình,
đang "quyến rũ" nhìn tôi vào mắt.
Lần đầu tiên tôi chụp hình ở trần.
Hỏi cô y tá, tôi sẽ được vào trang giữa
hoặc chỉ là cô khỏa thân bình thường?

Vú tôi bị ép sát - một quả ngư lôi,
một kim tự tháp, một tam giác, một hỏa tiển trên bệ phóng;
điều này không tốt cho bất cứ ai...

Sau cùng, y tá, đừ hơi
bởi vụng về, mỉm cười,
nói, " Nín thở, đừng cử động."
Một chóa sáng và vú tôi được tự do.
nhưng chỉ trong khoảnh khắc.

Trong phòng chờ, ngồi giữa đống tạp chí,
bài viết về Venice,
bảng xếp sức khỏe, người mặc đồ trắng.
Giả đò thoải mái nhìn
những phụ nữ khác được hộ tống vào phòng bên cạnh,
nơi cho biết kết quả khám nghiệm với lời chia buồn.

Tôi tưởng tượng rời khỏi nơi đây
với kết quả tốt đẹp để trở về đời sống.
Tôi tưởng tượng chuyến du lịch Pháp mai sau,
đến cuốn tiểu thuyết sẽ viết,
những ngày nghỉ hè dưới chiếc dù trắng xanh,
sóng vỗ vào bờ như đã ước hẹn.

(Snapshot of A Lump.)

Biển Lãng Quên

Đôi khi, tôi quên mất mặt trời
lặn xuống đại dương.

Sa mạc chỉ là nắm cát
trong tay con gái tôi.

Trong bàn tay bé nhỏ,
nhốt những sinh vật con,
theo dõi kiến lửa, bọ chét
bò qua hạt cát khô.

Mang chúng đến một chỗ
bé nghĩ rằng an toàn:

trên đảo gỗ do củi trôi dạt,
nơi đốt cây của buội mâm xôi,
hoặc trong lục địa cỏ.

Mang kiến bò trên que
cuốn gấp giấy báo lại
xúc bầy bọ khoai tây.

Bé cố gắng giúp chúng
trước định luật thủy triều
dâng lên cướp mạng sống.

Bé biết về gia đình
nắm nhau như bàn tay
như đoàn xe tăng trên chân trời tiến tới.

Đây chỉ là bản thảo chiến tranh.

Rất dễ không nghĩ đến điều này
khi chúng ta ngủ dưới bầu trời yên tĩnh
thả mình tan thành bọt,
theo sóng hững hờ trôi ngút ngàn.

(Of a Forgetfull Sea.)

Cẩm Nang Những Trường Hợp Khẩn Cấp

Khi đôi ta yêu nhau
em đọc anh nghe Làm Thế Nào Để Sống Sót
Nếu Bạn Rơi Chìm Xuống Băng Đá.
Anh nhất định không chịu nghe.
Anh bịt tai khi em đọc
Quay mặt về hướng anh đã đến.

Anh nói, yêu có thể bị lầm lẫn bởi chết chìm.
Em nói, dùng cùi chỏ nâng người lên mặt lỗ.
Anh chẳng bao giờ muốn sống trong giá băng.
Anh có thể đến gần, uống trà nóng bạc hà.
Em đọc, Bò ra mặt băng cứng càng xa càng tốt.
Anh nói, cơ hội đôi ta rất mong manh,
Chúng ta sống trong khí hậu ôn đới.
Nếu anh đã biết thì sao
sau này ta sẽ tìm lý do không thích nhau câu nói,
bao nhiêu lần em quay nhìn nơi khác
khi anh rất muốn bắt gặp ánh mắt em?
Nếu đôi ta biết được những hướng dẫn:
Đạp hai chân như lúc tập bơi rồi trồi thân mình lên,
khi chia tay có thể áp dụng?
Hoặc dùng về sau, khi đôi ta cố gắng tái hợp
giá như hai ta chịu lắng nghe:
Một khi lên khỏi được mặt băng,
nằm sát xuống,
lăn thật xa miệng lỗ.

(From The Handbook For Emergency Situations.)

Luân Vũ Sầu Địa Đàng

Thẩm mỹ nghĩa là không hoàn hảo và lộn xộn.
Thượng Đế không hoàn hảo và lộn xộn
nên vườn hoang tràn ngập nhiều cỏ cây.

E-Và có chút gì sai quấy trong thời ấy
Nàng bồn chồn kích động bởi trái táo kích dâm
A-Dong mua cho nàng thuốc an thần St.John's Wort

khuyên nàng đi khám bác sĩ, uống thuốc.
Thẩm mỹ là bóng tối do chúng ta tạo ra.
Có lần nàng nói điều này, trong cuốn sách,

hoặc trong bài thơ, hoặc có thể nàng nghe tiếng rít
khi thời tiết đổi thay.
A-Dong đang cố giữ nàng trên tay,

nhưng nàng càng thêm đau đớn.
Ngay cả E-Và cũng không hiểu
những cảm giác vì vậy nàng tựa vào chàng.

Đàng nào cũng vậy, đó là sáng Chủ Nhật
những kẻ tội lỗi còn nằm trên giường,
mò mẫm thịt da dưới chăn đắp,

cho tăng thêm chút gì, không hoàn hảo
và lộn xộn, khu vườn hoang
đã tràn ngập quá nhiều.

(Sorrowful Waltz in The Garden.)

Khi Tử Thần Gõ Vào Cửa Sổ *

Tử thần đang đến,
bà nội tôi nói giữa lúc vừa ăn bánh mì
vừa lần chuổi cầu nguyện.
Tử thần - đỏ có hai cánh đẹp bay xa !
- Không phải. Bà khóa cửa trước, đóng cửa sổ.
Chết có nhiều chìa khóa,
nhiều cách vào nhà bằng ngón tay xương khô.
Bà lấy vải đen bọc hết gương soi.
Chết khi mới hiện hình như ảnh phản chiếu.
Bà thắp đèn sáp bên cạnh thánh kinh.
Làm thế nào bà ngăn chết không đến?
Bà kể hàng giờ chuyện ông cố đi làm mãi không về.
Chết lái xe tải, ăn cắp đồ trong nhà.
Bà dặn tôi đừng lo, nhưng tôi thấy chết như một khát vọng,
hoàn tất nhiệm vụ như thành tựu lớn lao.
Bà thì thầm, Chết không thích chúng ta vui chơi ở nghĩa địa.
rất nhiều những buổi chiều, bà thấy tôi với tử thần
mà tôi không biết.
Bà cho tôi một miếng bánh mì phết bơ.
Ăn từ từ, tử thần thường thường bỏ lại
những người ăn no.

(*) Robin là loại chim mang bản chất thần thoại Ai Cập. Đại diện cho thần chết. Những ngày trước khi chết xảy ra, chim cổ đỏ thường gõ lên cửa sổ báo tin.

(When a Robin Hit Our Window.)

Vợ Chồng Trong Bán Nguyệt

Trong khi em như hai thứ: Tay và mạng che mặt
Anh hầu như là bộ com lê.
Không hiểu sao, giữa đôi ta có đủ khôn khéo,
những cành Oải Hương, những mũi thuyền.
Quên bẳng em đang gặp nhiều phiền nhiễu,

ái tình trấn giữ một số giường nào đó,
em cầu xin cho mặt trời ít sáng hơn,
một ban nhạc đám cưới không ca sĩ lớn,
vòng tay dài kéo ôm chặt anh.

Trăng nhốt đôi ta lâu ngày trong bán nguyệt,
anh sẽ tạ lỗi, em sẽ thứ tha,
đêm sẽ không tệ như khi đôi ta ngủ, mỗi người mỗi nửa phòng, nửa đời sống,
nửa niềm vui chỉ chiếu sáng được một phần trời.

(The Half-Moon Couple.)

Năm Đổ Mưa Sao Băng

Em thấy đom đóm thay vì tinh tú,
    thấy tinh tú thay vì sao băng.

Em cho rằng trăng quá sáng
    dù em rất yêu trăng.

Anh nói trăng dần dần rời xa mặt đất
    và em sớm sống cùng bóng tối.

Đã mười sáu năm
    kể từ khi cùng ngắm trăng lên ở Mễ Tây Cơ

theo dõi cô hầu bàn cầm tay em,
    nói chiếc nhẫn cưới như mảng trời đầy sao lấp lánh

Em trả lời, rất dễ bị lầm bởi kim cương,
    bởi sao băng.
Trên chuyến bay về, em đọc tiểu thuyết lãng mạn
    khi phi cơ bị sét đánh.

Sao băng và người trăng mật tóe lửa trên không phận
    và phi cơ vẫn tiếp tục bay.

Khi dựa vào anh, nói rằng, em sợ chết,
    anh trả lời, hết thảy nhân sinh đều gặp bí mật này.

Hai phụ nữ ngồi sau lưng bắt đầu cầu nguyện,
    xin thánh thần cho phi cơ bình an.

Chúng ta sinh ra không có cánh như đom đóm,
    chúng ta phát minh những gì giúp bay cao.

Em nắm tay anh hy vọng đáp an toàn ở Seattle
    và chập chờn ý nghĩ sẽ mất những gì chúng ta có,

hay là chiếc đèn trên cao, cần thay bóng.
    Ngoài cửa sổ những tòa nhà chọc trời rực sáng khi đáp xuống

lúc phi cơ hạ cánh lên đường bay trên mặt đất
    nhiều dãy đèn sáng ngời.

Anh thì thầm (và em gần như nhìn thấy
    trong anh những tia sáng.)

"Quá nhiều phố xá, không đủ ngôi sao."

(Year Of Meteor Shower.)

Tài liệu, bản Anh ngữ

Neruda's Hat

On a day when weather stole every breeze,
Pablo told her he kept bits of his poems
tucked behind the band in his hat.

He opened the windows to nothing
but more heat, asked her to wander with him
down to the beach, see if their bodies
could become waves.

When they returned he placed his hat,
open to sky, in the center of the table.
She filled it with papaya, figs, searched
for scraps of poems beneath the lining.

By evening, the hat was empty
and his typewriter, full
with pages that began something about ocean,
something about fruit.

And they didn't notice the sky, full of tomorrow's
stars or the blue and white swallow
carrying paper in its beak.

They sat outside until the edge of daylight
stretched itself across a new band of morning,
the shadow of a hat washing onto the shore

Missed Connection

You: Bartender at the left wing bar, sleeves
rolled up, preaching happiness, Fredrich
Nietzsche. Small scar across your chin. We
high-fived, nodded about get-out-the-vote
rallies, about Gore, Clinton, and Obama.
Me: A nonviolent god. Blue-eyed poet
nursing a bourbon. White sweater. Yellow
dog democrat in suede boots. You asked
how I felt about the death penalty
and I made a joke about novels. I should
have told you how much I liked your lip ring,
the way you absentmindedly called me
sweetheart. I never gave you my number.
I use a typewriter. You have long fingers.

A Mermaid Questions God

As a girl, she hated the grain of anything
on her fins. Now she is part fire ant, part centipede.
Where dunes stretch into pathways, arteries appear.
Her blood pressure is temperature plus wind speed.

Where religion is a thousand miles of coastline,
she is familiar with moon size, with tide changes.
She wears the cream of waves like a vestment,
knows undertow is imaginary, not something to pray to.

Now her questions involve fairytales, begin
in a garden and lead to hands painted on a chapel's ceiling.
She wants to hold the ribbon grass, the shadow of angels
across the shore. She steals a Bible from the Seashore Inn;

she will trust it only if it floats.

Snapshot of a Lump

I imagine Nice and topless beaches,
women smoking and reading novels in the sun.
I pretend I am comfortable undressing
in front of men who go home to their wives,
in front of women who have seen
twenty pairs of breasts today,
in front of silent ghosts who walked
through these same doors before me,
who hoped doctors would find it soon enough,
that surgery, pills and chemo could save them.

Today, they target my lump
with a small round sticker, a metal capsule
embedded beneath clear plastic.
I am asked to wash off my deodorant,
wrap a lead apron around my waist,
pose for the nurse, for the white walls-
one arm resting on the mammogram machine,
that "come hither" look in my eyes.
This is my first time being photographed topless.
I tell the nurse, Will I be the centerfold
or just another playmate?

My breast is pressed flat - a torpedo,
a pyramid, a triangle, a rocket on this altar;
this can't be good for anyone.

Finally, the nurse, winded
from fumbling, smiles,
says, "Don't breathe or move."
A flash and my breast is free,
but only for a moment.

In the waiting room, I sit between magazines,
an article on Venice,
health charts, people in white.
I pretend I am comfortable watching
other women escorted off to a side room,
where results are given with condolences.

I imagine leaving here
with negative results and returned lives.
I imagine future trips to France,
to novels I will write and days spent
beneath a blue and white sun umbrella,
waves washing against the shore like promises.

Of a Forgetful Sea

Sometimes, I forget the sun
sinking into ocean.

Desert is only a handful of sand
held by my daughter.

In her palm,
she holds small creatures,
tracks an ant, a flea
moving over each grain.

She brings them to places
she thinks are safe:

an island of driftwood,
the knot of a blackberry bush,
a continent of grass.

Fire ants carried on sticks,
potato bugs scooped
into the crease of a newspaper.

She tries to help them
before the patterns of tides
reach their lives.

She knows about families
who fold together like hands,
a horizon of tanks moving forward.

Here war is only newsprint.

How easy it is not to think about it
as we sleep beneath our quiet sky,
slip ourselves into foam, neglectful
waves appearing endless.

From the Handbook for Emergency Situations

When we were in love
I read you How to Survive
If You Fall Through the Ice. You were determined not to
listen. You plugged your ears when I read,
Face the direction from which you came.

You told me love could be confused
with drowning. I said, Use your elbows
to lift yourself onto the edge of the hole.
You never wanted to live
that coldly. You moved close, drank
peppermint tea. I read, Reach out
onto the solid ice as far as possible.
You said our chances were slim,
we lived in a temperate climate.
What if you knew then
that later we'd find reasons to dislike
each other's sentences, how many times
I'd look away when you wanted most
to meet my glance? What if we knew
the instructions—Kick your feet
as though you were swimming and pull yourself up
—could be useful when we were breaking up?
Or later, when we tried to reunite
how we should have listened—
Once on the icy surface, stay flat,
roll away from the hole.

Sorrowful Waltz in the Garden

Beauty is imperfect and messy. God
    is imperfect and messy and the wild
    garden overflows with too much

fruit. Eve’s a little messed up these days.
    She’s a ball of nerves from that frigging
    apple. Adam’s buying her St. John’s Wort,

telling her to see the doctor, take a pill.
    Beauty is the darkness we are
    made of. She said this once, in a book,

or a poem, or maybe it was a hiss she heard
    when the weather changed.
    Adam is trying to hold her up

with his arms, but she’s aching
    for more. Even Eve doesn’t understand
    what she’s feeling so she leans into him.

Either way, it’s Sunday morning
    and the sinners stay in bed, reach
    beneath the bedsheets for skin,

for a little more of anything, imperfect
    and messy, this wild
    garden overflowing with too much

When a Robin Hit Our Window

Death is coming,
my grandmother said between bread
and praying on her rosary. Death—
red and with beautiful wings!
—No. She locked doors,
shut windows. Death
has many keys, many ways to enter
with its thin fingers. She draped
the mirrors in black cloth. Death
first appears as a reflection.
She burned a candle near the Bible.
How could she keep death
away? She talked for hours
about her father leaving for work
and never returning. Death
drove a truck, stole things
from home. She told me
not to worry, but I saw death
as ambitious, a huge success
in completing its tasks. She
whispered, Death
doesn’t like you
to play in the cemetery. All those
afternoons she saw me with death
and I hadn’t known.
She handed me a piece of bread
with butter, Eat this slowly, death
tends to leave
the ones with full stomachs alone.

The Half-Moon Couple

(after the lithograph by Marc Chagall)

While I am two parts: hands
and veil, you are mostly suit.
Somehow, there is enough sage
between us, sticks of lavender, stems
of this canoe. Forget that I am drawn
out of troubles, that love

anchors itself to certain beds. I am praying
for a paler sun, a simple wedding
band without stars, longer arms to pull you
close.

The moon holds us in its boat
again and again; I will forgive,
you will apologize and night
won't seem as bad as when we both sleep
in our own half-rooms, half-lives,
our half-joys illuminating only part of the sky.

Year of the Meteor Shower

I see fireflies instead of stars, stars
    instead of meteors.

I suggest that as much as I adore the moon,
    maybe it’s too bright.

You tell me the moon is slowly moving away
    from earth and I’ll have my darkness

soon enough. It’s been sixteen years
    since we watched the moon rise

in Mexico, watched the waitress reach for my hand
    and say my wedding band was a sky

layered in stars. I told her it’s easy to be fooled
    by diamonds, by falling stars.

On the flight home, I was reading a romance
    novel when lightning struck the plane.

Meteors and honeymooners sparked
    over a country and the plane continued on.

When I leaned in and said, I’m afraid to die, you told me the whole world

has this secret. Behind us, two women
    began praying, asked saints to keep the plane

in the air. We were not born with wings
    like fireflies, we’ve had to invent what holds us

up. I reached for your hand hoping to land
    safely in Seattle and the thought of losing

what we had found together flickered,
    or maybe, an overhead bulb

needed to be replaced. Outside my window,
   skyscrapers brightened our descent

as we headed towards the runway
    in a country layered with light.

You whispered (and I could almost see
    the glimmer inside you),

Too much city, not enough stars.

Ngu Yên