Bên Kia Bờ
Chắc hẳn chúng ta đều biết, những căn nhà ở miệt vườn làm sao có nguồn nước máy, thông chảy vào nhà như ở thành phố Sài Gòn hoa lệ. Ông bà chủ đất nào cũng phải đào cái ao chứa nước mưa, như một gia tài của riêng mình. Tôi còn nhớ, cái ao là nơi tạm trú cho cá, cua… lang thang chui vào.
Thỉnh thoảng cá lóc, cá rô, tôm, cua…từ thửa ruộng hàng xóm bên cạnh, vẫy vùng đi hoang. Thế là từng nhóm nhỏ tung tăng nhảy vào ao, nấn ná mỗi khi trời mưa lớn. Luồng nước đồng ruộng dâng cao, tươm chảy, ngập tràn bờ đất. Chao ôi, cá, tôm, cua được cơ hội thỏa chí tung hoành.
Cá thì nhảy, tôm thì phóng. ÔI thôi cả bọn đàn đúm rủ nhau, tha hồ tung hoành theo dòng nước lúp xúp đó. Cá, cua, tôm, tuy nhỏ bé nhưng vẫn thông minh như con người. Nhân sinh vật nào có hơi thở cũng đều có trí óc, khao khát tìm nơi ẩn náu rộng rãi hơn, an thân hơn. Và nhất là tự do hơn!
Cá không muốn tù túng, sống chen chúc trong đám lúa rậm rạp, không muốn bị những cọng lúa chằng chịt cản ngăn. Khi được an cư trong ao rộng rãi, đàn cá sống êm ấm trong bể nước ngầu đục pha mùi sình đất.
Từng ngày trôi qua, cá lớn dần theo hơi thở của bình minh, vui đùa khi chiều tà xế bóng. Khi màn đêm buông màu mực tàu xuống, cá tôm cua gì... cũng khép mắt ngủ vùi để lấy năng lượng cho một ngày mới dung dăng. Cái đuôi được tự do uốn lượn. Thân hình trổ mã, vươn dài hơn khi còn quấn quýt, rọ rạy dưới gốc cây lúa hay mạ non.
Con người khôn ngoan hơn. Ai cũng không muốn, mình bị gò bó chân tay, khổ cực, thích sinh sống nơi thoáng mát.
Ngay cả cây cỏ, nếu mọc chùm nhum, chật chội, cũng sẽ bị ốm còi.
***
Vài giây phút mơ màng về thăm quê Mẹ bên kia bờ đại dương, vừa bay tan. Con đường làng đất đá, bờ đê thoang thoảng hương lúa mạ non. Hoàng hôn chiều tà thường được làn gió dịu ngọt pha chút phù sa màu mỡ lăn tăn nhẹ bay.
- Trên những con đường đất hiền hòa này, gần một thế kỷ trước, đã in khắc bóng dáng cô thôn nữ miệt vườn với chiếc áo bà ba nhu mì, và cái nón lá ngoan hiền.
- Nhắc nhớ tới miền quê, ôi thôi, nơi đâu cũng giăng mắc sông, lạch hiền hòa, nhịp nhàng vẽ vời chuỗi kỷ niệm chưa quên…
Ngoài sân, tiếng lá vàng xào xạc, ầu ơ gõ cửa. Những cây quạt trời đong đưa làn gió mát từ dòng sông. Đôi khi, khe khẽ bước vào đầu ngõ, điệu đàng rủ theo cơn gió khô tru rít, cào quét vài tàu lá dừa khô rơi rụng. Hơi thở của gió tuy vô hình, nhưng có đủ quyền lực thổi bay bao dấu yêu trong trái tim bé nhỏ của tôi.
Nỗi nhớ bên kia bờ đại dương, là bầu trời xanh thơm ngát thảm lúa mịn màng. Đây là cái nôi mẹ tôi chào đời, mà tôi gọi là quê ngoại. Mẹ tôi là con gái áp út của ông bà Ngoại. Tất cả kỷ niệm gần một thế kỷ bay qua rồi. Bao dấu yêu cổ tích đã nhạt nhòa, đã đìu hiu xuôi theo chiều gió, xa tít cuối tận chân trời quên lãng!…
Thời gian đã cuốn trôi mẹ tôi, tan loãng vào cõi thiên thu.
Một phút ngậm ngùi thương kính
Cúi đầu tưởng nhớ mẹ hiền
Một đời gian khổ triền miên
Một mình gánh nỗi niềm riêng
Bạch Liên
MAY 11-2024
