"Làm trai sinh ở trên đời, nên giúp nạn lớn, lập công to, để tiếng thơm muôn đời, chứ sao chịu bo bo làm đầy-tớ người!" ** Lê Lợi **

 

Nhắc Nhở Chủng Ngừa HPV ĐNgừa Ung T

 

Human Papillomavirus viết tắt là HPV. Có hàng trăm týp HPV, tuy nhiên ở người lớn hai týp 6 và 11 gây ra hết 90% các bịnh gọi là "anogenital warts", tạm gọi là mụt cóc vùng hậu môn và sinh dục. Trẻ con thì có thể do nhiều týp khác. Những mụt này hình dạng giống như mồng đỏ trên đầu con gà, nên chúng ta thường gọi là "mồng gà hoa khế", hiện nay báo VN gọi là "sùi mào gà", tên y khoa là "condyloma acuminatum"'.

Gần đây, một nhóm chừng 40 trẻ em ở Huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên, miền bắc Việt Nam bị bịnh mồng gà, hoa khế ở bộ phận sinh dục, hay “sùi mào gà” là một điều ít khi xảy ra ở trẻ em. Nguyên nhân có vẻ do cha mẹ các em đem các em khám bịnh “hẹp da quy đầu “ở nhà của một phụ nữ "y sĩ" hành nghề ngoài giờ làm việc. Có thể những phương pháp tránh nhiễm trùng từ người này qua người khác đã không được thực hiện đúng cách.

"Mụt cóc" (wart, verruca, ngoài da thường) cũng do HPV nhưng týp khác (types 2, 3, 4, 27, 29, and 57).

 

18Chvhcn1

Ung thư thanh quản (laryngeal cancer)

(http://dribrook.blogspot.com)

HPV là nguyên nhân gây ra ung thư cổ tử cung trên 90% trường hợp; riêng 2 týp 16-18 chịu trách nhiệm 70% các trường hợp ung thư cổ tử cung, cũng như một tỷ lệ quan trọng của ung thư miệng và họng (hầu), ung thư dương vật, và ung thư bộ phận sinh dục ngoài, âm đạo của phụ nữ. Biện pháp phòng ngừa quan trọng nhất là tránh sex bừa bãi, kể cả sex bằng miệng, hay sex bừa bãi mà không che chở bằng bao cao su.

Trước đây các loại ung thư cổ họng (throat cancer) do thuốc lá và rượu là hai nguyên nhân chính. Người Việt phải kể thêm nguyên nhân do ăn, nhai trầu (betel quid chewing)(1). Ung thư do HPV tương đối chữa thuận tiện hơn với các trị liệu hiện nay.

Thuốc chủng ngừa HPV (Gardasil 9) hiện nay che chở chống được 9 type HPV khác nhau, là "thủ phạm” trong đa số các trường hợp gây ung thư tử cung và những nơi khác.

Thiết tưởng đây cũng là một nhắc nhở quan trọng cho mọi người, cha mẹ cũng như thanh thiếu niên, hay những người trẻ vì ung thư liên quan đến HPV càng ngày càng gia tăng. Sau đây là lược dịch một bài mới đăng trên báo Washington Post 23/8/18), của phóng viên Laurie McGinley.

"Tỷ lệ ung thư liên quan đến HPV đang gia tăng. Tỷ lệ vắc-xin cũng đang tăng- nhưng không đủ nhanh.

Ung thư liên quan đến papillomavirus ở người đã gia tăng đáng kể trong 15 năm qua tại Hoa Kỳ, với bệnh ung thư cổ họng (throat cancer) hiện nay là bệnh ác tính liên quan đến HPV phổ biến nhất, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) báo cáo hôm thứ Năm.

Hơn 43.000 người đã phát triển ung thư liên quan đến HPV vào năm 2015, so với khoảng 30.000 người vào năm 1999, CDC cho biết.

Đồng thời, CDC cho biết, tỷ lệ tiêm chủng HPV đang tăng lên - một xu hướng cuối cùng có thể hạn chế sự gia tăng các trường hợp ung thư. Gần một nửa số thanh thiếu niên từ 13 đến 17 tuổi trong năm 2017 đã nhận được tất cả các liều khuyến cáo để chủng ngừa HPV, trong khi hai phần ba đã nhận được liều đầu tiên. Đối với cả hai nhóm, đó là mức tăng 5% so với năm trước.

“Vắc-xin này là cách tốt nhất để bảo vệ thanh thiếu niên của chúng ta khỏi bị ung thư do HPV gây ra,” Giám đốc CDC Robert Redfield nói trong một bản tuyên bố.

Cơ quan này cho biết việc tiêm chủng có thể ngăn chặn 90%, hoặc hơn 31.000 trường hợp nhiễm HPV mỗi năm. Kể từ khi vắc-xin chống HPV được đưa vào thị trường một thập kỷ trước, nhiễm HPV và tiền ung thư cổ tử cung (cervical precancer) đã giảm đáng kể. Nhưng có thể còn mất nhiều thời gian mới thấy được lợi ích của vắc-xin vì nhiều bệnh ung thư mất vài năm để phát triển sau khi bịnh nhân nhiễm HPV.

HPV là bệnh lây truyền qua đường tình dục phổ biến nhất, với gần 80 triệu người Mỹ bị nhiễm siêu vi khuẩn này. Trong phần lớn các trường hợp, hệ miễn dịch của cơ thể sẽ loại bỏ sự nhiễm trùng. Nhưng trong một số trường hợp, một số chủng loại HPV (HPV strain) dai dẳng tồn tại và có thể gây ung thư cổ tử cung, cũng như một số bệnh ung thư cổ họng, âm đạo, dương vật và hậu môn.

Cơ quan CDC khuyến cáo rằng trẻ em từ 11 đến 12 tuổi phải được chủng 2 liều thuốc chủng HPV, cách nhau từ 6 đến 12 tháng. Những người nhận liều đầu tiên sau sinh nhật thứ 15 của họ sẽ phải chích 3 liều.

Các chuyên gia không thuộc CDC hoan nghênh việc tỷ lệ tiêm chủng HPV gia tăng nhưng cho biết cần cải thiện nhiều hơn nữa.

“Chúng ta đang đi đúng hướng, nhưng với thực tế là chúng ta có một vắc-xin an toàn và hiệu quả, có rất ít lý do tại sao phụ huynh và các bác sĩ phụ trách không chích thuốc ngừa HPV cho tất cả các em, Ronald DePinho, cựu chủ tịch của Trung tâm Ung thư MD Anderson, cho biết

"Không tận dụng lợi thế của một vắc-xin có thể ngăn ngừa ung thư là một cơ hội bị mất và một bi kịch," ông nói thêm.

Larry Copeland, một bác sĩ ung bướu phụ khoa tại The James, Trung tâm ung thư toàn diện của Đại học bang Ohio, đã đồng ý, nói rằng đó là

"Hơn 50 phần trăm thanh thiếu niên chưa hoàn tất loạt vắc-xin HPV là chuyện không chấp nhận được.

"Cộng đồng y tế có lỗi một phần", ông nói, thêm rằng một số bệnh nhân bị ung thư cổ tử cung liên quan đến HPV nói với ông rằng vắc-xin không hề được bác sĩ khuyên dùng. “Chúng ta phải nhìn vào gương. Bác sĩ nhi khoa, bác sĩ gia đình, chúng ta hãy tham gia vào chương trình chủng ngừa HPV."

Báo cáo cho thấy có ít thanh thiếu niên ở khu vực nông thôn, so với những người ở khu vực thành thị, đang được chủng ngừa HPV cũng như được đề nghị chủng ngừa viêm màng não (meningitis vaccine). Và các bé trai vẫn bị tụt hậu trong việc chủng ngừa HPV; khoảng 53% các cô gái đã nhận được toàn bộ các liều được khuyến cáo so với 44% bé trai.

Từ năm 1999 đến năm 2015, tỷ lệ ung thư cổ họng tăng ở nam giới và phụ nữ, nhưng nhiều hơn ở nam giới, CDC cho biết."

    1. Betel quid chewing habit in head and neck cancer patients in 2012-2015, Toungoo, Myanmar.
      http://ascopubs.org/doi/abs/10.1200/JCO.2016.34.15_suppl.e13040

Bác sĩ Hồ Văn Hiền

 

Ngày 23 tháng 8 năm 2018

Ngày 12 tháng 9 năm 2018